تحصیل دکترا در آلمان
هاجر فیضی
بروزرسانی:
انتشار: ۳ سال پیش
تحصیل دکترا در آلمان، به‌ویژه در دانشگاه‌های برتر آلمان انتخابی فوق‌العاده برای تحصیل در اروپا است. سیستم آموزش عالی آلمان بالاتر از استانداردهای جهانی بوده و کیفیت آموزش در این کشور بسیار بالا است. امکان تحصیل رایگان در آلمان و اخذ بورسیه‌های تحصیلی آلمان، هرساله افراد زیادی را برای تحصیل در آلمان جذب می‌کند. تحصیل دکترا در آلمان حدود ۳ تا ۴ طول می‌کشد.
مروری بر شرایط تحصیل مقطع دکترا در آلمان!
- گوینده: ریحانه رزاق منش
- ۱۳ مهر ۱۴۰۲
- مدت: 6 دقیقه, 26 ثانیه
برای ارزیابی وضعیت شما جهت مهاجرت تحصیلی به کشور آلمان، لطفا فرم زیر را پر کرده و منتظر تماس کارشناسان ما باشید.
اخذ پذیرش و اقامت در کمترین زمان، با تضمین کیفیت خدمات قبل و بعد از مهاجرت به کشور آلمان توسط تیم GO2TR فقط به اندازه یک تماس با شما فاصله دارد. در صورت هرگونه سؤال می‌توانید از کارشناسان ما در موسسه مهاجرتی GO2TR راهنمایی بگیرید و یا وقت مشاوره مهاجرتی رزرو کنید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- درباره تحصیل دکترا در آلمان
- انواع دکترا در آلمان
- فرآیند پذیرش دوره دکترا در آلمان
- هزینه تحصیل دکترا در آلمان
- روند تحصیل دکترا در آلمان
- شرایط بورسیه تحصیلی دکترا در آلمان
- رتبه‌بندی بین‌المللی Qs دانشگاه‌های آلمان
- اخذ ویزا برای تحصیل دکترا در آلمان
- هزینه زندگی دانشجویان دکترا در آلمان
- کار پس از تحصیل دکترا در آلمان
درباره تحصیل دکترا در آلمان
هرساله افراد زیادی از سراسر جهان، رویای تحصیل در مقطع دکترا در آلمان را در سر می‌پرورانند که دلایل زیادی برای این منظور وجود دارد. ازجمله دلایلی که می‌توانند شما را برای تحصیل در مقطع دکترا در آلمان ترغیب کنند، عبارتند از:
- دانشگاه‌های دارای رتبه جهانی: آلمان محل استقرار دانشگاه‌های دارای رتبه جهانی بیشتر از هر کشور دیگری است.
- موسسات تحقیقاتی اختصاصی: آلمان علاوه‌بر دانشگاه‌های خود، میزبان شبکه‌هایی از مراکز تحقیقاتی، همکاری‌های خاص بین دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی مانند ماکس پلانک (Max Planck) است.
- مقرون‌به‌صرفه بودن: اکثر دانشگاه‌های آلمان بدون در نظر گرفتن ملیت، هیچ شهریه‌ای از دانشجویان دکترا دریافت نمی‌کنند.
انواع دکترا در آلمان
به‌طور کلی، دو نوع دوره دکترا در آلمان وجود دارد. دکترای سنتی و دکترای ساختاریافته.
- دکترای سنتی در آلمان
در دوره دکترای سنتی، شما یک پروژه تحقیقاتی انتخاب کرده و آن را به‌طور مستقل با راهنمایی یک ناظر متخصص (Doktorvater/ Doktomutter) یا استاد راهنما، انجام خواهید داد. برای تحصیل در دوره دکترای سنتی، می‌توانید تحقیقات خود را در یک دانشگاه یا سازمان غیردانشگاهی یا در یک شرکت آلمانی انجام دهید.
- دکترای ساختاریافته در آلمان
برنامه‌های دکترای ساختاریافته عمدتاً به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند و بین‌المللی گرا هستند. شما در کنار پایان‌نامه خود، باید دوره‌های اضافی را نیز بگذرانید که گاهی اوقات شامل همکاری با موسسات تحقیقاتی خارجی می‌شود.
طول دوره دکترا در آلمان، بستگی به این دارد که شما دوره دکترای سنتی (معمولاً ۴ ساله) یا دکترای ساختاریافته (معمولاً ۳ سال) را سپری کنید.
فرآیند پذیرش دوره دکترا در آلمان
روش درخواست در آلمان کمی متفاوت از سایر کشورها است. اگر برای دکترای سنتی درخواست می‌دهید، باید یک استاد راهنما پیدا کرده و با او مکاتبه کنید و بخواهید که بر پایان‌نامه شما نظارت کند. درخواست برای دکتراهای ساختاریافته، مستقیماً به موسسه یا دانشگاه تحصیلات تکمیلی ارائه می‌شود.
شرایط ورود برای پذیرش در دوره دکترا در آلمان
برای تحصیل در مقطع دکترا در آلمان، حداقل باید هشت ترم تحصیلی دانشگاهی را قبل از دکترا گذرانده باشید و مدرک نهایی شما معادل مدرک کارشناسی ارشد آلمان باشد. دانشجویان بین‌المللی واجد شرایط، ممکن است در مقطع دکترا با مدرک کارشناسی (برنامه سریع) پذیرفته شوند. در این‌صورت، معمولا باید یک آزمون ورودی را پشت سر بگذارند.
اسناد موردنیاز برای پذیرش، بسته به رشته و موسسه شما متفاوت خواهد بود، اما بیشتر آن‌ها در موارد زیر مشترک هستند:
- بیانیه‌ای از استاد راهنمای دکترای شما: اگر متقاضی تحصیل در دوره دکترای سنتی هستید، باید بیانیه‌ای از استاد راهنمای انتخابی خود ارائه دهید که قصد او را برای نظارت بر پایان‌نامه شما نشان می‌دهد.
- اسناد دانشگاهی: ارائه کپی از گواهینامه‌های معتبر خود
- سوابق تحصیلی: ارائه ریزنمرات دانشگاهی و مدارک فارغ‌التحصیلی مقاطع قبلی
- توصیه‌نامه: ارائه حداقل دو توصیه‌نامه (این توصیه‌نامه‌ها باید از طرف اعضای هیئت علمی باشد که قبلاً با آن‌ها کارکرده‌اید)
الزامات زبان برای تحصیل دکترا در آلمان
برنامه‌های دکترای ساختاریافته معمولاً به زبان انگلیسی تدریس می‌شوند و باید در آزمون مهارت زبان انگلیسی مانند تافل یا آیلتس شرکت کنید. حداقل نمره آیلتس موردنیاز برای دکترا ۶.۵ تا ۷.۵ است و باید در هر مهارت چهارگانه آزمون، حداقل نمره ۵.۵ را کسب کنید. حداقل نمره موردنیاز تافل ۹۰ تا ۱۰۰ است.
برای دکترای سنتی ممکن است از شما بخواهند که پایان‌نامه خود را به زبان آلمانی بنویسید، بنابراین، لازم است مهارت زبان آلمانی خود را اثبات کنید. دانش شما در زبان آلمانی باید از طریق شرکت در آزمون TestDaF یا DSH تأیید شود.
مصاحبه و ارزیابی برای تحصیل دکترا در آلمان
برای پذیرش در برنامه‌های دکترای ساختاریافته، برخی موسسات ممکن است از شما بخواهند که یک مصاحبه را سپری کنید. این مصاحبه به‌طورمعمول در مقابل هیئت نظارت بر آن برنامه، خواهد بود. مصاحبه برای برنامه‌های دکترای سنتی معمولاً با سرپرست منتخب شما انجام می‌شود (ممکن است غیررسمی باشد).
مصاحبه با دانشجویان بین‌المللی معمولاً از طریق اسکایپ انجام می‌شود.
هزینه تحصیل دکترا در آلمان
دوره‌های دکترا در آلمان به‌طورمعمول برای همه دانشجویان، فارغ از ملیت، رایگان است. اگرچه اکثر دانشگاه‌ها هزینه دکتری دریافت نمی‌کنند، برای پوشش خدمات ارائه شده توسط اتحادیه دانشجویی خود باید هزینه ترم کمی بین ۱۰۰ تا ۳۵۰ یورو بپردازید. این در واقع می‌تواند به شما تخفیف در غذا، مسافرت و امکانات تفریحی بدهد. هزینه تحصیل در مقطع دکتری در دانشگاه‌های خصوصی آلمان را در جدول ارائه کرده‌ایم:
| نام دانشگاه | شهریه ترم |
|---|---|
| دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ | ۱۵۲.۳۰ یورو |
| دانشگاه فنی مونیخ | ۱۵۲.۳۰ یورو |
| دانشگاه هومبولت برلین | ۲۴۰.۶۴ یورو |
| دانشکده اقتصاد بن | ۱۲۰۰ یورو |
| دانشگاه آزاد برلین | ۲۳۷.۸۹ یورو |
| دانشگاه RWTH آخن | ۳۱۷.۵۱ یورو |
| دانشگاه گوتینگن آلمان | ۳۰۰ یورو |
| دانشگاه فرایبورگ | ۶۴۴ یورو |
در مقطع دکترا، شهریه در تمام دانشگاه‌های دولتی آلمان تا سه سال (شش ترم) تحصیل رایگان است. اگر تحصیل شما بیش از این مدت طول بکشد، ممکن است نیاز باشد شهریه بپردازید.
روند تحصیل دکترا در آلمان
به‌طورکلی، هر دو برنامه دکترا در آلمان، شامل انجام یک پروژه تحقیقاتی و نوشتن پایان‌نامه خواهند بود. بااین‌حال، برخی تفاوت‌های اساسی وجود دارد:
دوره دکترای سنتی: ارائه دکترای مستقل و انعطاف‌پذیرتر بدون حضور اجباری یا برنامه درسی است و شما بر تکمیل تحقیقات خود و نوشتن پایان‌نامه تمرکز خواهید کرد. در این دوره، باید یک راهنما را برای انجام پروژه تحقیقاتی خود انتخاب کنید. علی‌رغم وجود استاد راهنما، از شما انتظار می‌رود که تا حد زیادی پایان‌نامه خود را به‌صورت مستقل کار کنید.
دوره دکترای ساختاریافته: شامل شرکت در کلاس‌های اجباری، سمینارها و ارزیابی‌هایی در موضوعات مرتبط با تحقیق است. شما به‌صورت جداگانه و مشارکتی روی پروژه‌های تحقیقاتی وسیع‌تر با دانشجویان و تیم دانشگاهیان در این برنامه، کار خواهید کرد. برای این دوره، معمولاً یک تیم سرپرست وجود دارد که بر همه دانشجویان دکترا نظارت می‌کند. این امر به ارتقای همکاری‌های میان‌رشته‌ای کمک می‌کند.
امتحان و ارزیابی
دانشجویانی که از دکترای سنتی پیروی می‌کنند، پایان‌نامه دکترا را ارائه می‌دهند و دفاع از پایان‌نامه خود (Rigosorum) را در حضور حداقل دو استاد در زمینه مرتبط انجام می‌دهند. در برخی موارد، امتحانات شفاهی با دفاع از پایان‌نامه شما جایگزین می‌شود. دفاع پایان‌نامه بیشتر بر تحقیقی که انجام داده‌اید و دلیل انجام آن متمرکز است، درحالی‌که امتحانات شفاهی دانش گسترده شما را در این زمینه آزمایش می‌کنند.
در صورت انتخاب دکترای ساختاریافته، باید ۱۸۰ تا ۲۴۰ واحد اجباری را با موفقیت بگذرانید. همچنین، دانش شما از محتوای دوره ارائه‌شده در سخنرانی‌ها و سمینارها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. علاوه‌بر این، شما هم باید یک پایان‌نامه بنویسید و امتحانات شفاهی را سپری کنید.
شرایط بورسیه تحصیلی دکترا در آلمان
آلمان بیش از هر کشور دیگری در اروپا، در تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری می‌کند. بخش عمده‌ای از این هزینه‌ها صرف حمایت از دانشجویان دکترا می‌شود. در اینجا به سه مورد بورسیه تحصیلی آلمان ویژه دانشجویان دکترا اشاره می‌شود:
بورسیه بنیاد تحقیقات آلمان (DFG)
DFG مرکز مالی آلمان برای تحقیقات است. بورسیه دکترای DFG برای همه دانشجویان مقطع دکترای واجد شرایط، صرف‌نظر از ملیت، آزاد است. این بورسیه معمولاً به‌صورت قرارداد کار یا بورسیه دکترا در حدود ۱۳۶۵ یورو در ماه ارائه می‌شود.
بورسیه تحصیلی StipendiumPlus
StipendiumPlus شبکه‌ای از سازمان‌ها است که برای حمایت از دانشجویان در آلمان قرار دارد. آن‌ها بودجه ارائه‌شده توسط وزارت آموزش و تحقیقات فدرال آلمان (BMFBF) را توزیع کرده و معمولاً سالانه از حدود ۴۰۰۰ دانشجوی دکترا حمایت می‌کنند. ۱۳ شبکه مالی مختلف در شبکه StipendiumPlus وجود دارد. اکثر آن‌ها به دنبال حمایت از دانشجویان در زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و یا سیاسی خاص هستند.
بورسیه خدمات تبادل دانشگاهی آلمان (DAAD)
مشاهده پست
خدمات تبادل دانشگاهی آلمان (DAAD) برای ترویج همکاری بین‌المللی بین آلمان و سایر کشورها است. طرح‌های فعلی تأمین مالی دکتری DAAD شامل موارد زیر است:
- کمک‌های تحقیقاتی برای برنامه‌های دکترا در آلمان برای دانشجویان بین‌المللی است که بتوانند دکترا را در یک موسسه آلمانی به پایان برسانند. بورسیه تحصیلی حداکثر تا چهار سال بوده و ۸۵۰ تا ۱۰۰۰ یورو در ماه ارائه می‌دهد، به‌علاوه پشتیبانی اضافی برای سفر، بیمه درمانی و سایر هزینه‌ها را در بردارد.
- کمک‌های تحقیقاتی برای مدارک دکترا تحت نظارت دو کشور برای دانشجویانی است که با مشارکت دانشگاه‌های آلمان، تحصیلات دکترا را در کشور خود ادامه دهند، برای این منظور بودجه‌ای تا سقف ۱۲۰۰ یورو در ماه تا دو سال ارائه می‌شود.
رتبه‌بندی بین‌المللی Qs دانشگاه‌های آلمان
بسیاری از دانشگاه‌های آلمان، در لیست دانشگاه‌های برتر دنیا قرار دارند که ازجمله آن‌ها عبارتند از:
| نام دانشگاه | نام رسمی دانشگاه | QS ۲۰۲۴ |
| دانشگاه فنی مونیخ | Technical University of Munich | ۳۷ |
| دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ | Ludwig-Maximilians-Universität München | ۵۴ |
| دانشگاه هایدلبرگ | Heidelberg University | ۸۷= |
| دانشگاه آزاد برلین | Free University of Berlin | ۹۸ |
| دانشگاه فنی آخن | RWTH Aachen University | ۱۰۶ |
| دانشگاه فناوری کارلسروهه | KIT, Karlsruhe Institute of Technology | ۱۱۹ |
| دانشگاه هومبولت برلین | Humboldt-Universität zu Berlin | ۱۲۰ |
| دانشگاه فنی برلین آلمان | Technische Universität Berlin (TU Berlin) | ۱۵۴= |
| دانشگاه آلبرت لودویگ فرایبورگ | Albert Ludwigs Universitaet Freiburg | ۱۹۲= |
| دانشگاه هامبورگ | University of Hamburg | ۲۰۵ |
| دانشگاه ابرهارد کارلز، توبینگن | Eberhard Karls University, Tübingen | ۲۱۳ |
| دانشگاه ارلانگن نورنبرگ آلمان | Friedrich Alexander Universität Erlangen Nürnberg | ۲۲۹ |
| دانشگاه گوتینگن | University of Göttingen | ۲۳۲ |
| دانشگاه بن | University of Bonn | ۲۳۹= |
| دانشگاه فنی دارمشتات آلمان | Technical University of Darmstadt | ۲۴۶= |
| دانشگاه فنی درسدن آلمان | Technische Universität Dresden | ۲۴۶= |
| دانشگاه کلن | University of Cologne | ۲۶۸= |
| دانشگاه گوته فرانکفورت آلمان | Goethe University Frankfurt am Main | ۳۰۲= |
| دانشگاه اشتوتگارت آلمان | Universität Stuttgart | ۳۱۲ |
| دانشگاه رور بوخوم آلمان | Ruhr Universität Bochum | ۳۷۵= |
اخذ ویزا برای تحصیل دکترا در آلمان
ویزای دانشجویی آلمان، معمولاً برای دوره‌های بیش از ۳ ماه صادر می‌شود. اگر مجبور به اقامت بیشتر هستید، باید به اداره ثبت‌نام بیگانگان در آلمان مراجعه کنید و مجوز اقامت دانشجویی آلمان را دریافت کنید.
مدارک لازم جهت درخواست ویزای دانشجویی آلمان
- فرم تکمیل‌شده درخواست ویزای دانشجویی آلمان
- نامه پذیرش از دانشگاه
- گواهینامه‌های مقاطع قبلی
- گذرنامه معتبر
- اثبات وضعیت مدنی (شناسنامه، گواهی ازدواج، شناسنامه کودکان، گواهی فوت همسر)
- دو قطعه عکس باکیفیت
- کپی ویزاهای قبلی (در صورت وجود)
- اثبات محل اقامت در آلمان (شما باید اثبات کنید که در طول تحصیل در آلمان جایی برای اقامت دارید).
- اثبات بیمه درمانی تحت پوشش دانشجویان برای کل مدت اقامت در آلمان
- CV
- انگیزه‌نامه: از طریق انگیزه‌نامه دلیل انتخاب دانشگاه، برنامه تحصیلی و هدف خود را توضیح دهید.
- اثبات مهارت زبان آلمانی یا انگلیسی: برای دوره‌های زبان آلمانی، دانشجویان بین‌المللی باید نمره TestDaf یا DSH ارائه دهند. درحالی‌که، برای دوره‌های به زبان انگلیسی، دانشجویان باید نمره TOEFL یا IELTS را ارائه دهند.
- اثبات تمکن مالی: میزان تمکن مالی آلمان برای دانشجویان، حداقل ۱۲,۳۲۴ یورو در سال یا ۱,۰۲۷ یورو در ماه است.
اگر برای یک دوره درخواست داده‌اید و نامه تأیید دارید اما هنوز پذیرش رسمی دریافت نکرده‌اید، باید برای ویزای متقاضی دانشجویی آلمان اقدام کنید. این ویزا همچنین برای کسانی است که برای دانشگاهی که در آلمان درخواست داده‌اند باید در آزمون‌های ورودی دانشگاه‌های آلمان شرکت کنند. ویزای متقاضی دانشجویی ۳ ماه اعتبار دارد، اما امکان تمدید آن برای ۶ ماه دیگر نیز وجود دارد.
هزینه زندگی دانشجویان دکترا در آلمان
باوجود اینکه بسیاری از دانشجویان می‌توانند در آلمان به‌صورت رایگان تحصیل کنند، هزینه‌های مهاجرت به آلمان و زندگی در آلمان اجتناب‌ناپذیر است. دانشجویان در آلمان، اغلب در یافتن مسکن ارزان‌قیمت مشکل دارند. اجاره‌بها معمولاً بیشترین هزینه را در بودجه ماهانه به خود اختصاص می‌دهد؛ اما خوابگاه‌هاي دانشجویی معمولاً ارزان‌ترین محل اقامت برای دانشجویان هستند. اجاره ماهانه در یک خوابگاه دانشجویی معمولا بین ۲۵۰ تا ۴۰۰ یورو در ماه هزینه دارد.
اگر ترجیح می‌دهید تنها زندگی کنید، می‌توانید خودتان يک آپارتمان اجاره کنید. اجاره آپارتمان راحت‌ترین اما گران‌ترین شکل اقامت در آلمان است. دانشجویان به‌طور متوسط ماهانه ۳۸۹ یورو برای اجاره آپارتمان پرداخت می‌کنند. به‌طورکلی، متوسط هزینه‌های زندگی ماهانه یک دانشجو در آلمان حدود ۸۵۰ یورو است.
| نام اقلام | هزینه |
|---|---|
| شیر | ۱.۰۸ یورو |
| برنج | ۲.۴۰ یورو |
| تخم مرغ (۱۲ عدد) | ۳.۰۴ یورو |
| پنیر محلی | ۱۲.۱۸ یورو |
| فیله مرغ | ۱۱.۷۸ یورو |
| گوجه (۱ کیلوگرم) | ۱.۷۱ یورو |
| سیب زمینی (۱ کیلو گرم) | ۱.۵۱ یورو |
| پیاز (۱ کیلوگرم) | ۱.۴۷ یورو |
| بطری آب معدنی (۱.۵ لیتری) | ۰.۶۱ یورو |
| سیگار | ۸.۲۰ یورو |
کار پس از تحصیل دکترا در آلمان
قوانین کار در آلمان پس از دکترا بستگی به ملیت شما دارد. دانشجویان کشورهای اتحادیه اروپا و منطقه اقتصادی اروپا نیاز به مجوز کار ندارند. دانشجویان خارج از اتحادیه اروپا و EEA ممکن است اجازه اقامت خود را تا ۱۸ ماه تمدید کنند تا به‌دنبال کار مرتبط با تحصیل خود باشند.
پس از پیدا کردن کار، باید برای اجازه اقامت آلمان یا بلوکارت آلمان اقدام کنید. اما برای گرفتن بلوکارت باید شغلی را پیدا کنید که حداقل ۵۸,۴۰۰ یورو در سال (از سال ۲۰۲۳) دستمزد بگیرید.
منبع
سوالات متداول
تحصیل دکترا در آلمان چقدر طول می‌کشد؟
تحصیل دکترای سنتی معمولاً ۴ سال و دکترای ساختاریافته معمولاً ۳ سال به طول می‌انجامد.
هزینه تحصیل دکترا در آلمان چقدر است؟
تحصیل دکترا در آلمان، رایگان است و فقط باید هزینه ترمی پرداخت کنید.
پس از اتمام دوره دکترا باید آلمان را ترک کنیم؟
پس از اتمام تحصیل می‌توانید برای یافتن کار، اجازه اقامت خود را تا ۱۸ ماه تمدید کنند و پس از پیدا کردن کار، در صورت احراز شرایط موردنیاز اقامت دائم آلمان را بگیرید.
همــــــــــــین الان مشــاوره بگیــر!
هفت روز هفته از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ شب
پرسش و پاسخ