سوالات پرتکرار درباره پاسپورت

پاسپورت یا گذرنامه، یک سند مسافرتی است که دولت هر کشور برای شهروندانش صادر می‌کند. پاسپورت، ابزاری برای تایید هویت و ملیت افراد در سفرهای بین‌المللی استفاده می‌شود. پاسپورت دفترچه‌ای کوچک است که حاوی اطلاعاتی مانند نام و نام خانوادگی، محل تولد، تاریخ تولد، تاریخ صدور، تاریخ انقضا، شماره گذرنامه، عکس و امضای صاحب پاسپورت است.

پاسپورت الکترونیکی، یک دفترچه پاسپورت معمولی است که در جلد خود یک تراشه الکترونیکی دارد. این تراشه، حاوی اطلاعات دارنده گذرنامه است و یک لایه امنیتی اضافه در برابر جعل پاسپورت ایجاد می‌کند.

بر اساس سند ۹۳۰۳ سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی (ICAO) در مورد «اسناد مسافرتی قابل خواندن با دستگاه»، پاسپورت‌ها باید در سایز ۳ دسته‎‌بندی اسناد مسافرتی تولید شوند و در ساخت و نحوه چیدمان آن‌ها باید مقررات خاصی رعایت شود.

پاسپورت‌ها به صورت یک دفترچه کوچک با حداقل ۸ صفحه و یک صفحه برای ارائه اطلاعات تولید می‌شوند. اطلاعات صفحه داده باید طبق مقررات خاصی نوشته شوند تا امکان خواندن الکترونیکی این اطلاعات فراهم باشد. همچنین ICAO برای جلوگیری از جعل و تقلب، رعایت ویژگی‌های امنیتی مختلفی را در تولید گذرنامه‌ها الزامی می‌کند.

خیر، در پاسپورت آدرس شما نوشته نمی‌شود. صفحات داده‌های گذرنامه، یا صفحات داده‌های بیومتریک، فقط شامل نام، شماره پاسپورت، ملیت، تاریخ و محل تولد، جنسیت شما و تاریخ صدور و تاریخ انقضای گذرنامه است.

بله، پاسپورت‌ها معمولاً دارای یک صفحه امضا هستند که دقیقا محل امضای شما مشخص شده است. برخی از پاسپورت‌ها نیز ممکن است یک کپی دیجیتالی از امضای شما در صفحه داده‌های بیومتریک داشته باشند. نکته مهم این است که پاسپورت خود را فقط در محل تعیین شده امضا کنید تا موجب ابطال پاسپورت نشود.

نوعی پاسپورت است که برای کارمندان دولت صادر می‌شود. هدف از صدور پاسپورت رسمی این است که مقامات کشور مقصد بدانند، شخص صاحب پاسپورت برای انجام یک کار دولتی که به وی محول شده است، وارد کشور آن‌ها شده و نماینده کشور خود در مقام رسمی است.

برای دیپلمات‌هایی که برای انجام کار رسمی به خارج از کشور سفر می‌کنند و نماینده رسمی کشور خود برای انجام کاری در خارج از کشور هستند، پاسپورت دیپلماتیک صادر می‌شود. شخص صاحب پاسپورت‌ دیپلماتیک، معمولاً از برخی امتیازها مانند معافیت از پیگرد قانونی و یا پرداخت مالیات برخوردار می‌شود.

پاسپورت اضطراری زمانی صادر می‌شود که شخص در کشور مقصد پاسپورت خود را گم کرده و یا آن را به سرقت برده باشند. همچنین وقت کافی برای درخواست پاسپورت جدید را نداشته باشد. در این شرایط وی می‌تواند با سفارت کشور خود تماس بگیرد و تقاضای گذرنامه اضطراری یک‌طرفه کند تا بتواند به کشور خود برگردد. به پاسپورت اضطراری گذرنامه یا پاسپورت موقت نیز گفته می‌شود.

پاسپورت جمعی، ممکن است برای گروهی از افراد مانند دانش‌آموزان مدرسه که با هم به خارج از کشور سفر می‌کنند، صادر شود. با این حال، توصیه می‌شود افراد گذرنامه خود را نیز به همراه داشته باشند.

گذرنامه‌های خانوادگی برای یکی از اعضای خانواده صادر می‌شود اما ممکن است برای سفر کردن همه اعضای خانواده نیز استفاده شود. با‌ این‌ حال، صاحب گذرنامه رسمی نیز باید در سفر حضور داشته باشد. این روزها استفاده از گذرنامه‌های خانوادگی بسیار نادر است.

افرادی که قصد سفر و یا مهاجرت داشته باشند، نیازمند دریافت پاسپورت هستند تا بتوانند هویت و ملیت خود را در خارج از کشور اثبات کنند. قوانین کشورهای مختلف در مورد دریافت پاسپورت با یکدیگر متفاوت است. به‌عنوان مثال؛ براساس قانون گذرنامه ایران هر شهروند ایرانی که قصد خروج از ایران را داشته باشد، در ابتدا نیازمند دریافت گذرنامه یا همان پاسپورت است. طبق قوانین گذرنامه ایران، شخصی که صاحب پاسپورت است، می‌تواند با مراجعه به سفارت و دریافت ویزا به کشورهای مختلف سفر کند. مگر اینکه دولت سفر و یا ورود به کشوری را محدود یا ممنوع کرده باشد.

خیر، معمولاً برای پروازهای داخل کشور، شما نیازی به ارائه پاسپورت ندارید و می‎‌توانید از سایر مدارک شناسایی عکس‌دار مانند کارت ملی استفاده کنید.

بله، شما می‌توانید از پاسپورت خود به عنوان شناسنامه در خارج از فرودگاه استفاده کنید. با این حال، به همراه داشتن روزانه پاسپورت می‌تواند خطر گم شدن آن را افزایش دهد و فرایند جایگزینی پاسپورت گم شده، می‌تواند طولانی و هزینه‌بر باشد.

اعتبار پاسپورت ایرانی برای افراد بزرگسال معمولاً ۵ سال است. پس از پایان این مدت، باید برای تمدید پاسپورت اقدام کرد. البته شرایط و مدت اعتبار پاسپورت در کشورهای مختلف ممکن است متفاوت باشد، اما در ایران، پاسپورت‌ها به طور استاندارد ۵ ساله صادر می‌شوند.

پاسپورت هر کشوری تا زمان مشخصی دارای اعتبار است و پس از آن باید تمدید یا تعویض شود. به‌عنوان مثال، پاسپورت هر شخص ایرانی از تاریخ صدور تا ۵ سال اعتبار دارد و پس از آن در صورت نیاز، متقاضی می‌تواند پاسپورت خود را تا ۵ سال دیگر تمدید کند.

پاسپورت شما در هنگام سفر خارجی، باید حداقل به مدت ۶ ماه پس از تاریخ شروع سفر شما، اعتبار داشته باشد. اگر خطر منقضی شدن اعتبار پاسپورت شما در طول سفر وجود داشته باشد، ممکن است مقامات کشور خارجی، به شما اجازه ورود به کشور مقصد را ندهند. در نتیجه دچار مشکل می‌شوید. بنابراین قبل از شروع سفر، حتما باید قوانین دولت کشور مقصد خود را چک کنید و از مدت زمان لازم برای اعتبار پاسپورت خود مطمئن شوید. هر کشور برای مدت اعتبار پاسپورت مسافرها، شرایط و قوانین مختص خود را دارد.

پاسپورت شما در هنگام سفر به خارج، باید حداقل ۲ الی ۴ صفحه خالی داشته باشد. اگر فضایی برای مهر ویزای ورودی در پاسپورت شما وجود نداشته باشد، ممکن است به شما اجازه ورود به هواپیما و یا کشور مقصد به شما داده نشود.

مدت زمان صدور پاسپورت ۳ تا ۱۰ روز کاری است.

تاریخ اعتبار پاسپورت ایرانی که شامل دو تاریخ صدور و انقضا است؛ در صفحه‌ی دوم پاسپورت، همان صفحه‌ای که شامل اطلاعات شناسایی صاحب پاسپورت (مانند نام، نام خانوادگی، شماره پاسپورت و تاریخ تولد) است، درج شده است.

ارزش و قدرت پاسپورت کشورهای مختلف به‌طور معمول، براساس تعداد کشورهایی است که می‌توان بدون نیاز به اخذ ویزا به آن سفر کرد، تعیین می‌شود. به‌عنوان مثال، براساس گزارش وب‌سایت passportindex، پاسپورت ایران در رتبه ۸۲ باارزش‌ترین پاسپورت‌های جهان قرار دارد و با داشتن پاسپورت ایران می‌توان به ۱۱ کشور دنیا بدون نیاز به دریافت ویزا، به ۳۹ کشور با ویزا در بدو ورود، ۵ کشور با مجوز سفر الکترونیکی (ETA) و ۱۴۳ کشور به شرط اخذ ویزا سفر کرد.

براساس گزارش وبسایت passportindex، پاسپورت کشور امارات متحده عربی، با ارزش‌ترین و قدرتمندترین پاسپورت جهان در سال ۲۰۲۴ است. شما با داشتن پاسپورت امارات متحده عربی، می‌توانید به ۱۲۶ کشور جهان بدون نیاز به ویزا، به ۴۵ کشور با اخذ ویزای فرودگاهی، ۸ کشور با مجوز سفر الکترونیکی (ETA) و به ۱۹ کشور به شرط اخذ ویزا، سفر کنید.

پاسپورت کشور فرانسه، در رتبه دوم با ارزش‌ترین پاسپورت‌های جهان قرار دارد. با داشتن پاسپورت این کشور، می‎‌توان به ۱۲۷ کشور جهان بدون نیاز به ویزا، به ۴۲ کشور با اخذ ویزای فرودگاهی، ۸ کشور با مجوز سفر الکترونیکی (ETA) و به ۲۱ کشور به شرط اخذ ویزا سفر کرد.

هر کشوری فرایند خاص خود را برای صدور پاسپورت برای شهروندانش دارد. در ایران، شما جهت دریافت پاسپورت، باید با داشتن مدارک لازم به یکی از دفاتر پلیس+ ۱۰ مراجعه کنید. همچینن شما می‌توانید از طریق سامانه egozar.epolice.ir، نیز به صورت آنلاین برای صدور پاسپورت درخواست دهید ولی ابتدا باید به یکی از دفاتر پلیس ۱۰+ مراجعه کرده و احراز هویت کنید.

هزینه درخواست و صدور یا تمدید پاسپورت ایرانی در سال ۱۴۰۳، ۴۷۰,۰۰۰ تومان است.

مدارک مورد نیاز برای اخذ پاسپورت بسته به هر کشور متفاوت است. برای مثال، شما جهت دریافت پاسپورت ایران به مدارکی مانند شناسنامه، کارت ملی، عکس بیومتریک و … نیاز دارید.

مدت زمان صدور پاسپورت، بسته به هر کشور متفاوت است. در ایران فرایند صدور پاسپورت می‌تواند بین ۲ الی ۱۰ روز و یا حتی ۲ هفته طول بکشد. در کانادا، فرایند صدور پاسپورت، ۱۰ الی ۲۰ روز طول می‌کشد.

بله، در برخی موارد مانند ارائه مدارک ناقص، اطلاعات نادرست، شهروند نبودن و … ممکن است درخواست دریافت پاسپورت رد شود.

اگر پاسپورت خود را گم کردید و یا پاسپورتتان دزدیده شد، باید فوراً به پلیس محلی و مقامات کشور خود و یا سفارت کشور خود در کشور خارجی، مراجعه کرده و شرح واقعه را گزارش دهید. در این صورت، پاسپورت شما باطل می‌شود تا مانع از سوءاستفاده افراد دیگر شود و یک پاسپورت موقت برای شما صادر می‌شود تا به کشور خود بازگشته و سپس یک پاسپورت جدید دریافت کنید.

احتمالاً نه. اگر پاسپورت شما به هر طریقی آسیب دیده باشد، بهتر است برای دریافت پاسپورت جدید اقدام کنید زیرا این احتمال وجود دارد که مقامات کشور مقصد از ورود شما به کشور مورد نظر جلوگیری کنند. برخی از آسیب‌های رایج وارده به پاسپورت‌ها، شامل قرار گرفتن در معرض آب و رطوبت، پارگی و علامت گذاری‌های غیرمجاز هستند.

بله، اگر نام و نام خانوادگی خود را به صورت رسمی تغییر داده باشید، باید برای دریافت پاسپورت جدید اقدام کنید. نکته مهم این است که اسناد مسافرتی شما، باید دقیقا هویت شما را نشان دهند. هنگام درخواست برای اخذ پاسپورت جدید به دلیل تغییر نام، باید مدرک رسمی مانند گواهی ازدواج یا مدرک تغییر نام را به همراه داشته باشید.

افرادی که موفق به دریافت تابعیت مضاعف یا تابعیت دوگانه می‌شوند، می‌توانند پس از مدتی مشخص و تحت قوانین خاصی برای دریافت پاسپورت دوم اقدام کنند و از مزایای آن بهره‌مند شوند. البته این نکته را نباید فراموش کرد که امکان اخذ پاسپورت دوم تنها در کشورهایی که تابعیت دوگانه را می‌پذیرند، وجود دارد.

داشتن پاسپورت دوم به فرد این امکان را می‌دهد تا به کشورهای بیشتری دسترسی داشته باشد. دریافت پاسپورت دوم با روش‌های مختلف مانند سرمایه‌گذاری، تحصیل، کار، ازدواج، تولد و غیره انجام می‌گیرد. ارزش پاسپورت دوم همه کشورها با یکدیگر برابر نیست. به‌عنوان مثال ارزش پاسپورت مکزیک بیشتر از پاسپورت دومینیکا است. چرا که با کمک پاسپورت مکزیک می‌توان به ۹۷ کشور بدون نیاز به ویزا سفر کرد و با پاسپورت کشوری مثل دومینیکا می‌توان به ۸۸ کشور بدون نیاز به ویزا سفر کرد.

محدودیتی از نظر میزان پاسپورت برای یک فرد وجود ندارد. با این حال، قوانین کشورها متفاوت است و برخی از کشورها، به شهروندان خود اجازه نمی‌دهند تا تابعیت دوگانه یا مضاعف داشته باشند و از افراد می‌خواهند برای اخذ پاسپورت دوم، از تابعیت اولیه خود صرف نظر کنند. برخی کشورها هم تحت شرایط خاصی، به افراد اجازه داشتن تابعیت دوگانه را می‌دهند.

بله، این امکان وجود دارد که فرد ایرانی تابعیت و پاسپورت ایران و کشور دیگری را داشته باشد. با این حال، دولت ایران از نظر قانونی تابعیت مضاعف فرد را به رسمیت نمی‌شناسد و با فرد مانند شهروند عادی رفتار می‌کند و تمام حقوق شهروندی فرد به وی داده می‌شود. با این حال، افراد دارای تابعیت مضاعف، ممکن است دارای محدویت‌هایی مانند عدم حق اشتغال در سمت‌های وزارت، معاونت وزارت و … را داشته باشند.

روش‌های مختلفی برای دریافت پاسپورت دوم وجود دارد. از جمله این روش‌ها می‌توان به ازدواج، سرمایه‌گذاری، از طریق اجداد یا تبار، اشتغال و پناهندگی اشاره کرد.

سریع‌ترین روش برای اخذ پاسپورت دوم، سرمایه‌گذاری در کشور مقصد است. شما می‌توانید از طریق این روش پاسپورت کشورهایی مانند دومینیکا و ترکیه رادریافت کنید.

آسان‌ترین روش دریافت پاسپورت دوم، از طریق اجداد یا تبار است و فرد برای اخذ پاسپورت دوم فرایندی را به اختیار طی نمی‌کند و تنها از طریق نسب یا تبار، تابعیت و پاسپورت دوم را دریافت می‌کند. امکان اخذ پاسپورت دوم کشورهایی مانند ایتالیا، ترکیه، اتریش، مجارستان و … از طریق تبار و اجداد وجود دارد.

بهترین کشور برای دریافت پاسپورت دوم، بسته به روش و شرایط شما دارد ولی از جمله بهترین کشورها برای اخذ پاسپورت دوم می‌توان به ژاپن، سنگاپور، اتریش، مالتا، سنت کیتس و نویس، سنت لوسیا، دومینیکا، آنتیگوا و باربودا و گرانادا اشاره کرد.

بله، پاسپورت شما ممکن است به دلایلی مانند از دست دادن تابعیت، اتهام به جرم، ارائه اطلاعات نادرست در هنگام درخواست و … باطل شود.

فرایند باطل کردن پاسپورت فرد متوفی، بسته به هر کشور متفاوت است ولی به هر حال، اگر از تاریخ انقضای پاسپورت فرد نگذشته باشد، شما باید پاسپورت را به دولت بازگردانید ولی در صورت پایان اعتبار پاسپورت، ممکن است لزومی برای این کار وجود نداشته باشد.