تحصیل فوق دکترا در خارج
دوره فوق دکترا، مقطعی است که پس از اخذ مدرک دکترا میتوانید در آن شرکت کنید. باید بدانید که همه کشورهای دنیا، مقطع فوق دکترا را ارائه نمیدهند. در دوره فوق دکترا، دانشجویان موظف به انجام تحقیقاتی در رابطه با رشته خود هستند و در ازای آن، از دانشگاه خود حقوق دریافت میکنند. برای اخذ پذیرش فوق دکترا در خارج، داشتن مدرک دکترا الزامی است.
موسسه مهاجرتی GO2TR در این مطلب قصد دارد به بررسی مقطع فوق دکترا در خارج، شرایط اپلای برای فوق دکترا، درآمد مقطع فوق دکترا، بهترین کشورهای ارائهدهنده دورههای فوق دکترا بپردازد. همچنین تمامی اطلاعات لازم در مورد این مقطع تحصیلی را در اختیار شما عزیزان قرار دهد. کارشناسان گوتوتی آر میتوانند شما را در روند اخذ پذیرش تحصیلی در بهترین دانشگاههای جهان برای مقطع فوق دکترا راهنمایی کنند.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- دوره فوق دکترا چند سال است؟
- تفاوت دوره دکترا و فوق دکترا در خارج
- پست داک چیست؟
- شرایط پذیرش فوق دکترا در خارج
- پیدا کردن پوزشین فوق دکترا در خارج
- بهترین کشورها برای تحصیل فوق دکترا در خارج
- بورسیه ها و فلوشیپ های فوق دکترا در خارج
- مقایسه تحصیل فوق دکترا در ایران و خارج از کشور
- فوق دکترا در اروپا، آمریکا یا کانادا؟
- رشته های فوق دکترا در ایران و خارج از کشور
- مزایای تحصیل فوق دکترا در خارج
دوره فوق دکترا چند سال است؟
در ارتباط با دوره فوق دکترا چند سال است؟ پاسخ قطعی و روشنی وجود ندارد. طول دوره فوق دکترا با توجه به نوع رشته، پروژه تحقیقاتی، دانشگاه و موسسه موردنظر، هدف پروژه و تواناییها و دانش و مهارت پژوهشی دانشجویان متفاوت است. البته در حالت کلی معمولا این دوره ۱ الی ۵ سال طول میکشد. در اغلب کشورهای خارجی یک بازه ۲ الی ۴ ساله را برای دوره در نظر میگیرند، که گاهی با توجه به شرایط این دوره قابل تمدید تا ۵ سال هم خواهد بود. در ایران هم طول دوره دکترا با توجه به رشته تحصیلی، نوع پروژه تحقیقاتی، سرعت انجام پژوهش و … معمولا ۱ الی ۵ ساله است.
مشاهده پستتفاوت دوره دکترا و فوق دکترا در خارج
قبل از اینکه به بررسی مقطع فوق دکترا در خارج بپردازیم، بهتر است تفاوت این دوره با دوره دکترا را درک کنیم. اولین و مهمترین تفاوت بین دوره دکترا و پسادکترا این است که در دوره دکترا، متقاضی پس از دفاع از پایاننامه خود، مدرک دکترا را دریافت میکند. ولی، پسا دکترا یک موقعیت کاری موقت است که توسط یک موسسه تعیین میشود و تکمیل آن هیچ نیازی به دفاع ندارد.
یک محقق فوق دکترا معمولاً نسبت به دانشجوی دکترا، آزادی بیشتری در تعیین جهت تحقیق خود دارد. معمولاً انتظار میرود که پسادکتراها کمکهای مالی دریافت کنند و علاوه بر تکمیل اهداف تحقیقاتی و انتشار نتایج، دورههایی را نیز تدریس کنند.
مشاهده پستاگر قصد تحصیل دکترا در خارج را دارید، مطالب زیر میتوانند به شما کمک کنند:
پست داک چیست؟
مقطع فوق دکترا یا پست داک (postdoc) گام بعدی در مسیر شغلی آکادمیک پس از اخذ مدرک دکترا است. یک پست تحقیقاتی با مدت زمان مشخص برای فارغ التحصیلان دکترا است. این معمولاً پلی بین تکمیل دکترا و دنبال کردن یک حرفه در دانشگاه است، فوق دکترا یک مقطع موقت است که به یک فرد با مدرک دکترا اجازه میدهد تا به آموزش خود بهعنوان یک محقق ادامه دهد. در این مقطع فرد مهارتها و تجربیات بیشتری کسب میکند و در واقع برای حرفه تحصیلی خود آماده میشود.
فردی که در مقطع فوق دکترا تحصیل میکند، در درجه اول محققی است که تحت نظارت یک استاد در یک گروه تحقیقاتی بزرگتر کار میکند. بهاینترتیب، این گروه تحقیقاتی را انجام میدهند یا بر روی یک پروژه از پیش مشخصشده یا یکی از طراحیهای خودشان کار میکنند. در مرحله بعد، آنها نتیجه کار خود را منتشر میکنند. هدف از مقطع فوق دکترا آماده کردن محققان جوان برای تبدیلشدن به افراد باتجربه یا اعضای هیئتعلمی دانشگاهها است. بنابراین این افراد میتوانند مسئولیتهای سختتری مانند مربیگری، نوشتن پروپوزال و استادی دانشگاه را بر عهده بگیرند.
postdoctoral در لغت به معنای “پس از دکترا” است. بنابراین فقط افرادی میتوانند برای مقطع فوق دکترا اپلای کنند که مدرک دکترا داشته باشند. شما نمیتوانید بدون داشتن مدرک دکترا در مقطع فوق دکترا تحصیل کنید.
هیچ مدتزمان مشخصی برای مقطع فوق دکترا تعیین نشده است. طول این دوره به عوامل متعددی مانند دانشگاه، کشور محل تحقیق و هزینه تحصیل بستگی دارد. اکثر دورههای فوق دکترا ۵ سال طول میکشند و برخی از آنها قابل تمدید هستند. مقطع فوق دکترا به این صورت است که شما هیچ هزینهای برای تحصیل پرداخت نمیکنید، بلکه موسسه یا دانشگاه موردنظر تمام هزینههای تحصیل و زندگی شما را میپردازد. در طول دوره فوق دکترا شما درآمد هم خواهید داشت.
شرایط پذیرش فوق دکترا در خارج
اپلای برای مقطع فوق دکترا در خارج تقریباً مشابه اپلای برای مقطع دکترا است. شما باید نشان دهید که مهارتها و علایق تحقیقاتی متناسب با بورسیه یا فرصت تحقیقاتی مربوطه دارید. یعنی سوابق کاری و تحصیلی شما باید با فرصت تحقیقاتی که برای آن درخواست می دهید، مرتبط باشد. بهتر است بدانید، بیشتر فرصتهای پسا دکترا در خارج بین اکتبر و ژانویه در دسترس قرار میگیرند. توصیه ما به شما این است که یکسال قبل از شروع تحصیل فوق دکترا، برای آن درخواست دهید.
مؤسسات، سازمانها و دانشگاههای مختلف معیارهای خاصی برای پذیرش کاندیدهای مختلف پست دکترا دارند. برخی از آنها شاید با شما مصاحبه داشته باشند. پس نمیتوان دقیقا تعیین کرد که چه شرایط برای پذیرش در مقطع پست داک در خارج وجود دارد. بهطورکلی، مدارک زیر هنگام اپلای برای پسا دکترا در خارج الزامی است:
- CV یا رزومه: شامل خلاصهای از مهارتهای آموزشی و مقالات شما. (یشنهاد ما این است که مقالاتی را در رزومه خود لحاظ کنید که از قبل منتشر شدهاند)
- کاورلتر: در این نامه باید به طور مختصر خود را معرفی کنید و موقعیت فعلی خود را به همراه مهارتها و دستاوردهای تحقیقاتی مرتبط بیان کنید. در کاورلتر باید توضیح دهید که چرا قصد تحصیل فوق دکترا دارید و همچنین، چرا این دانشگاه یا سازمان را انتخاب کردهاید.
- ریسرچ پروپوزال (پیشنهاد تحقیق): در این نامه باید دامنه اهداف تحقیقاتی خود را مشخص کرده و توضیح دهیدکه این اهداف چیست. در این نامه باید دو گروه را مورد خطاب قرار دهید. گروه غیرمتخصص (کارکنان پذیرش) و متخصص (دانشگاهیان و محققین اصلی). بنابراین باید اهمیت کار خود را به وضوح توضیح دهید.
- بیانیه تحقیق: این بیانیه یک نمای کلی از تاریخچه تحقیقات شما است و شامل مقالات منتشر شده، سخنرانیها و سمینارهایی است که در آن شرکت کردهاید و درنتیجه تحقیقات شما بودهاند.
- رفرنس (مراجع): شامل اظهارات افرادی که با شما همکار بودهاند و شما را بهعنوان یک کاندید مناسب برای اخذ پذیرش فوق دکترا پیشنهاد میکنند. معمولاً دو یا سه مرجع موردنیاز است.
از مدارک مهم دیگر برای پذیرش پسادکترا در خارج میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- دریافت پذیرش نامه از یک استاد معتبر
- مدارک مقاطع قبلی
- توصیهنامه
- انگیزهنامه
- مدارک شناسایی (پاسپورت، کارت ملی و شناسنامه)
پیدا کردن پوزشین فوق دکترا در خارج
هرسال کشورهای مختلف و دانشگاههای متعدد برای جذب محقق و کاندید پسا دکترا، بیانیه منتشر میکنند. شما هم میتوانید از طریق استادهای دانشگاهی خود موقعیتهای جدید پسا دکترا در خارج و در کشورهای مختلف را پیدا کنید، هم میتوانید بهطور مستقیم با افراد دانشگاهی در کشورهای مختلف ارتباط بگیرید و رزومه خود را برای آن ها ارسال کنید. شما همچنین میتوانید از سایتهای معتبر برای پیدا کردن موقعیتهای جدید پست داک در خارج استفاده کنید. تعدادی از این سایتها در زیر نام برده شدهاند:
- academicpositions.com
- www.findapostdoc.com
- www.postdocjobs.com
- wemakescholars
- Scholarshipdb
موسسه مهاجرتی GO2TR با داشتن تیمی بزرگ از متخصصین باتجربه نیز میتواند در یافتن پوزیشنهای فوق دکترا به شما کمک کند.
بهترین کشورها برای تحصیل فوق دکترا در خارج
فرصتهای تحقیقاتی پسا دکترا میتواند از کشوری به کشور دیگر متفاوت باشد. با این حال، فرصتهای فوق دکترای زیادی وجود دارد و گسترش جستجوی شما در سراسر جهان، شانس یافتن موقعیت عالی را افزایش میدهد. تجربه کار و تحقیق در خارج از کشور همچنین میتواند رزومه تحصیلی شما را تقویت کند یا فرصتهای شغلی جدیدی را فراتر از دانشگاه ایجاد کند. در جدول زیر، انواع پوزیشین های فوق دکترا در کشورهای مختلف به همراه درآمد آن ها نوشته شده است.
نام کشور | طول دوره فوق دکترا | درآمد سالانه دانشجویان فوق دکترا |
---|---|---|
اتریش | ۶ سال | ۴۰,۶۹۵ یورو |
بلژیک (تحصیل به زبان بلژیکی) | ۳ سال | ۴۵,۶۰۴ یورو |
بلژیک (تحصیل به زبان فرانسوی) | نهایتا ۴ سال | ۴۵,۶۰۴ یورو |
قبرس | ۳ سال | ۲۰,۲۳۰ یورو |
دانمارک | ۴ سال | ۳۰۰,۰۰۰ الی ۴۰۰,۰۰۰ کرون دانمارکی |
فنلاند | ۲ الی ۳ سال | ۴۳,۷۲۶ یورو |
هلند | ۲ سال | ۳۷,۰۸۲ یورو |
نروژ | ۳ سال | ۵۱۴,۰۱۵ کرون نروژ |
اسپانیا | ۲ سال | ۲۹,۷۱۰ یورو |
سوئد | ۲ الی ۳ سال | ۳۳۰,۰۰۰ کرون سوئد |
سوئیس | ۳ الی ۶ سال | ۸۰,۸۹۹ یورو |
انگلستان | ۱ الی ۳ سال | ۳۱,۹۹۰ پوند |
استرالیا | ۲ الی ۳ سال | ۸۰,۰۵۰ دلار |
کانادا | ۱ الی ۳ سال | ۴۵,۷۹۲ دلار |
آمریکا | ۱ الی ۴ سال | ۴۸,۸۲۵ دلار |
نیوزلند | ۱ الی ۳ سال | ۷۱,۱۷۳ دلار |
بورسیه ها و فلوشیپ های فوق دکترا در خارج
مشاهده پستتمامی کشورهایی که دوره فوق دکترا ارائه میدهند، هرساله لیستی از بورسیهها و فلوشیپهای این مقطع منتشر میکنند و متقاضیان تحصیل فوق دکترا در خارج میتوانند از مزایای این بورسیهها بهرهمند شوند و هزینههای مدت اقامت خود در کشور مقصد را بهطور قابل توجهی کاهش دهند. همچنین، برخی از این بورسیهها هزینه بیمه و خدمات درمانی دانشجویان را پوشش میدهند. در جدول زیر، تعدای از بورسیه و فلوشیپهای پسا دکترا در خارج آورده شده است.
نام بورسیه/فلوشیپ | کشور اعطا کننده | ارزش بورسیه/فلوشیپ |
---|---|---|
جایزه جورج فورستر | آلمان | ۲۶۵۰ یورو در ماه بهعلاوه کمکهزینه |
جایزه صوفیه کووالفسکا | آلمان | ۱٫۶ میلیون یورو برای گروههای محققان برای انجام یک پروژه تحقیقاتی پنجساله |
کمکهزینه تحصیلی ماری-کوری | کشورهای اتحادیه اروپا | حداکثر تا ۴۶۵۰ یورو در ماه بهعلاوه کمکهزینه |
شورای ملی فوق دکتری (CNPC) | چین | ۳۰۰,۰۰۰ یوآن الی ۶۰۰,۰۰۰ یوآن در طول دوره دو سال |
بورسیه تبادل، دانشجویان بینالمللی با استعدادهای برتر | چین | ۲۰۰,۰۰۰ یوآن توسط OCPC و ۱۰۰,۰۰۰ یوآن توسط دانشگاه میزبان |
انجمن زنان آمریکایی دانشگاه (AAUW): بورسیههای بینالمللی | آمریکا | ۳۰,۰۰۰ دلار |
موسسه پزشکی هوارد هیوز (HHMI): برنامه یاران (Hanna H. Gray) | آمریکا | سال اول: ۷۰,۰۰۰ دلار + کمک هزینه ۲۰,۰۰۰ دلار |
فلوشیپهای علمی اشمیت | آمریکا | ۱۰۰,۰۰۰ دلار |
فلوشیپ بانتینگ | کانادا | ۷۰ هزار دلار کانادا در سال |
بورسیه NSERC | کانادا | ۴۵ هزار دلار کانادا |
بورسیههای تحصیلی و تحقیقاتی BAEF در بلژیک | بلژیک | ۳۲,۰۰۰ دلار |
مقایسه تحصیل فوق دکترا در ایران و خارج از کشور
در مقایسه تحصیل فوق دکترا در ایران و خارج، باید بگوییم دوره فوق دکترا در ایران و خارج تفاوت چندانی ندارد. این دوره در تمام کشورها، یک دوره پژوهشی و تحقیقاتی محسوب میشود. در ایران هم این دوره، یک دوره پژوهشی بدون واحد درسی و امتحان و ارائه پایاننامه است. برای پذیرش فوق دکتری در ایران هم مانند کشورهای خارجی باید از طریق فراخوان دانشگاهها و موسسات برای پذیرش در دوره فوق دکترا اقدام کرد. در جدول زیر میتوانید اطلاعات کاملی در رابطه با مقایسه دوره فوق دکترا در ایران و خارج را مشاهده کنید.
مشخصات | ایران | خارج از کشور |
---|---|---|
طول دوره فوق دکترا | ۱ الی ۵ سال | ۱ الی ۵ سال |
نحوه پذیرش | از طریق فراخوان دانشگاهها و موسسات | از طریق فراخوان دانشگاهها و موسسات |
شرایط پذیرش | فاصله ۳ الی ۵ سال از تاریخ فارغ التحصیلی دوره دکترا داشتن رزومه علمی عالی داشتن سوابق پژوهشی قابل توجه داشتن طرح پژوهشی جدید شرایط سنی زیر ۴۰ سال | فاصله ۱ الی ۳ سال از تاریخ فارغ التحصیلی دوره دکترا داشتن رزومه علمی عالی داشتن سوابق پژوهشی قابل توجه داشتن طرح پژوهشی جدید داشتن مدرک زبان ( برای بعضی از دانشگاهها) |
میزان حقوق | ماهیانه مبلغی معادل حداکثر ۸۰ درصد حقوق استادیار پایه یک | متغییر است سالانه (۳۰,۰۰۰ الی ۹۰,۰۰۰ دلار) |
فوق دکترا در اروپا، آمریکا یا کانادا؟
آیا میدانید تحصیل در مقطع فوق دکترا در کدام کشورها بهتر است؟ در جدول زیر میتوانید مزایا و معایب تحصیل فوق دکترا در سه کشور آمریکا، کانادا و اروپا را مشاهده کنید و با مقایسه آنها بهترین کشور را با توجه به شرایطتان انتخاب کنید.
کشور | مزایا | معایب |
---|---|---|
کانادا | ۱. کیفیت بهتر آموزشی ۲. حقوق بیشتر ۳. امکانات بورسیه بهتر ۴. اخذ ویزای همراه ۵. اقامت پس از تحصیل | ۱. آبوهوای سرد ۲. هزینههای سنگین درمانی ۳. هزینههای بالای زندگی |
آمریکا | ۱. رشتههای متنوع ۲. کیفیت بالای آموزشی ۳. وجود کتابخانههای قوی ۴. اخذ ویزای کار پس از تحصیل ۵. بورسیه و فلوشیپ فراوان | ۱. سختگیری در نمرات زبان انگلیسی نسبت به کانادا و اروپا ۲. شرایط سخت برای ورود به دانشگاه |
کشورهای اروپایی | ۱. هزینه کمتر تحصیل ۲. موقعیت های شغلی زیاد ۳. حقوق مناسب ۴. اخذ ویزای رحت تر نسبت به آمریکا و کانادا | ۱. تضمینی برای تأمین مالی دانشجویان وجود ندارد. ۲. پذیرش فرهنگ اروپایی |
رشته های فوق دکترا در ایران و خارج از کشور
خوشبختانه اغلب رشتههای تحصیلی دارای موقعیت پسا دکترا در ایران و خارج هستند. البته ممکن است تعداد پوزیشنهای یک رشته تحصیلی در یک کشور با کشورهای دیگر متفاوت باشد. در ادامه میتوانید لیست رشته های فوق دکترا در ایران و خارج از کشور را مشاهده کنید.
رشته های فوق دکترا در ایران
رشته های علوم پایه (شیمی، فیزیک، نانوفیزیک، زیست گیاهی و جانوری، زمین شناسی و….)
رشتههای علوم انسانی (جغرافیا، حقوق، زبان و ادبیات، فلسفه و علوم دینی و….)
رشتههای مهندسی (مهندسی صنایع، مهندسی مکانیک، مهندسی برق و…)
رشتههای کشاورزی و علوم دامی (گیاهپزشکی، خاکشناسی، علوم دامی، حشره شناسی و…)
رشته های فوق دکترا در خارج
رشته های علوم پایه (شیمی، فیزیک، نانوفیزیک، زیست گیاهی و جانوری، زمین شناسی و….)
رشتههای علوم انسانی (جغرافیا، حقوق، مدیریت و ….)
رشتههای مهندسی (مهندسی صنایع، مهندسی مکانیک، مهندسی برق و…)
رشتههای کشاورزی و علوم دامی (گیاهپزشکی، خاکشناسی، علوم دامی، حشره شناسی و…)
مزایای تحصیل فوق دکترا در خارج
تحصیل پست داک در خارج به شما امکان می دهد دیدگاهی جهانی به دست آورید. شما در معرض ایدههای جدید، سبکهای تدریس و فرهنگهای آکادمیک قرار خواهید گرفت که کار شما را شکل می دهد. اصلی ترین مزایای تحصیل پسا دکترا در خارج عبارتست از:
-
عمیقتر شدن تخصص و دانش
-
کسب مهارت تحقیقاتی در یک رشته خاص
-
دریافت حقوق حین گذراندن دوره و بهترین فرصت برای متقاضیان استخدام تدریس
-
دریافت گواهی در پایان دوره و تولید و چاپ محتوای علمی
-
پرداخت تمامی هزینهها به عهده موسسات
-
بورسیه و فلوشیپهای فراوان
منبع:
سوالات متداول
دوره فوق دکترا چند سال طول میکشد؟
بسته به موسسه و کشور مقصد شما متفاوت است. اکثرا دوره های فوق دکترا ۵ ساله هستند.
حقوق دریافتی در دوره فوق دکترا چقدر است؟
به کشور شما بستگی دارد. مثلا کشور کانادا به دانشجویان پسادکترا، سالانه ۴۵,۷۹۲ دلار اعطا میکند.
آیا برای تحصیل پسادکترا به مدرک دکترا نیاز دارم؟
بله، شما فقط درصورت داشتن مدرک دکترا می توانید برای فوق دکترا اقدام کنید.
برای تحصیل فوق دکترا چه زمانی از سال باید اقدام کنم؟
هیچ ددلاینی برای اپلای فوق دکترا وجود ندارد و شما می توانید هر زمان از سال اقدا کنید. اما تجربه ثابت کرده است، که بین اکتبر تا ژانویه بهترین زمان برای اقدام است.
پرسش و پاسخ