تابعیت مضاعف چیست؟

شاید بارها با اصطلاح تابعیت مضاعف یا تابعیت دوگانه (nationality dual) برخورد کرده باشید و پرسش‌هایی از این قبیل مثل: تابعیت مضاعف چیست؟ چگونه می‌توان آن را کسب کرد؟ چه مزایا و یا معایبی دارد؟ بهترین کشورها برای اخذ تابعیت دوگانه و… ذهن شما را به خود مشغول کرده باشد.

دو تابعیتی یا تابعیت مضاعف به وضعیتی گفته می‌شود که یک فرد همزمان تابعیت دو کشور مختلف را داشته باشد. به عبارت دیگر، فردی که دو تابعیتی است، به عنوان شهروند هر دو کشور شناخته می‌شود و از حقوق و مزایای هر دو کشور بهره‌مند می‌شود، همچنین موظف به رعایت قوانین و انجام تعهدات هر دو کشور است.

تابعیت مضاعف یعنی چه

تابعیت مضاعف یا تابعیت دوگانه به وضعیتی حقوقی گفته می‌شود که یک شخص از نظر قانونی به طور همزمان به‌عنوان شهروند دو کشور شناخته می‌شود. بنابراین شخصی که تابعیت مضاعف دارد، امکان داشتن پاسپورت و استفاده از مزایا و حقوق شهروندی دو کشور را به طور همزمان خواهد داشت. هرچند که این اشخاص علاوه بر داشتن حقوق شهروندی مضاعف، موظف به رعایت وظایف شهروندی کشورهایی هستند که تابعیت آن‌ها را دارند. وظایفی مثل؛ پرداخت مالیات، گذراندن دوران خدمت نظام وظیفه، رعایت قوانین و غیره.

زمانی که شخص به طور همزمان تابعیت دو کشور را داشته باشد دارای تابعیت مضاعف است و هنگامی که شخص در یک زمان تابعیت بیش از دو کشور را داشته باشد دارای وضعیت چند تابعیتی است.

وضعیت حقوقی تابعیت مضاعف یا تابعیت دوگانه در کشورهای مختلف‌

روش انتخابی کشورهای جهان در مقابل وضعیت حقوقی تابعیت مضاعف یا تابعیت دوگانه با یکدیگر متفاوت است. به طور کلی می‌توان گفت کشورهای جهان تا کنون سه روش متفاوت را در مورد این وضعیت حقوقی اتخاذ کرده‌اند. این سه روش عبارت‌اند از:

• کشورهایی که تابعیت مضاعف یا تابعیت دوگانه را می‌پذیرند.
• کشورهایی که تابعیت مضاعف یا تابعیت دوگانه را نمی‌پذیرند.
• کشورهایی که هنوز قانونی در زمینه تابعیت مضاعف یا تابعیت دوگانه اتخاذ نکرده‌اند

در کدام کشورها می‌توان تابعیت دوگانه کسب کرد؟

توجه به این نکته مهم است که تنها در کشورهایی می‌توان تابعیت مضاعف و یا دوگانه داشت که آن را به رسمیت می‌شناسند. با این وجود همه‌ کشورهای جهان قانون تابعیت دوگانه را به رسمیت نمی‌شناسند. به این معنی که به شهروندان خود اجازه نمی‌دهند، تابعیتی غیر از تابعیت کشور خود را داشته باشند. این کشورها تنها با لغو تابعیت قبلی مهاجرین به آن‌ها تابعیت کشور خود را اعطا می‌کنند. بنابراین هرگز نمی‌توان در این کشورها تابعیت دوگانه یا مضاعف کسب کرد.

شهروندان کشورهایی که تابعیت مضاعف یا تابعیت دوگانه را به رسمیت نمی‌شناسند، نمی‌توانند با حفظ تابعیت سرزمین مادری خود، تابعیت سرزمین دیگری را کسب کنند، حتی اگر در قوانین سرزمین دوم، تابعیت دوگانه یا مضاعف به رسمیت شناخته شود.

روش‌ های دریافت تابعیت دوگانه یا تابعیت مضاعف

دریافت تابعیت دوگانه یا مضاعف به این معنی است که فرد همزمان تابعیت دو کشور را داشته باشد. بسیاری از کشورها، شرایط خاص خود را برای اعطای تابعیت دوگانه دارند و این موضوع به قوانین هر کشور بستگی دارد. روش‌های مختلفی برای دریافت تابعیت دوم یا مضاعف وجود دارد. تعدادی از این روش‌ها عبارت‌اند از:

اخذ تابعیت دوگانه از طریق تولد

برخی از کشورها به اشخاصی که والدین آن‌ها در آن کشور به دنیا آمده باشند، (افراد غیر‌مقیم) اجازه می‌دهند تابعیت والدین خود را بگیرند. به عنوان مثال، کشور مجارستان به افرادی که در این کشور زندگی نمی‌کنند اجازه می‌دهد تابعیت مجارستان را بدست آورند، به شرط آنکه بتوانند ثابت کنند که حداقل یکی از والدین آنها شهروند مجارستان بوده‌اند.

اخذ تابعیت دوگانه از طریق ازدواج

بعضی از کشورها به افرادی که با شهروند آن کشور ازدواج کرده‌اند، اقامت دائم سریع را اعطا می‌کنند و بدین ترتیب سرعت اخذ شهروندی آن‌ها افزایش می‌یابد. به‌عنوان مثال، کانادا اجازه حمایت از همسر را به شهروندان خود می‌دهد که در نهایت این امر، منجر به اخذ اقامت دائم خودکار برای همسر خارجی شهروند کانادایی می‌شود.

اخذ تابعیت دوگانه از طریق قبول تابعیت

قبول تابعیت، فرایندی است که به موجب آن افرادی که اقامت دائم یک کشور را دارند، با گذشت زمان می‌توانند تابعیت آن کشور را بدست آورند. به عنوان مثال، افرادی که اقامت دائم کانادا را دارند باید چهار سال در این کشور اقامت داشته باشند تا واجد شرایط درخواست تابعیت شوند. بنابراین افرادی که دارای اقامت موقت هستند مثل؛ دانشجویان و یا نیروی کار خارجی، ابتدا باید اقامت دائم کسب کنند و پس از گذشت چند سال از اقامت دائم می‌توانند برای اخذ تابعیت درخواست دهند.

اخذ تابعیت دوگانه از طریق سرمایه‌گذاری

تعداد زیادی از کشورها به اشخاص خارجی که در کشور آنها سرمایه‌گذاری می‌کنند اقامت اعطا می‌کنند. بنابراین آن‌ها پس از اخذ اقامت دائم از طریق سرمایه‌گذاری، می‌توانند با گذشت زمان به تابعیت این کشورها برسند. به عنوان مثال افرادی که توانسته‌اند اقامت دائم کانادا را از طریق سرمایه‌گذاری کسب کنند. باید در طی شش سال اخیر برای مدت چهار سال در کانادا اقامت داشته باشند تا واجد شرایط درخواست تابعیت شوند. در‌حقیقت اعطای اقامت و پس از آن تابعیت به اشخاص سرمایه‌گذار، نوعی سرمایه‌گذاری اقتصادی برای کشور میزبان محسوب می‌شود.

مزایای دریافت تابعیت دوگانه

اخذ تابعیت دوگانه می‌تواند مزایای زیادی برای اشخاص داشته باشد. به عبارتی با داشتن تابعیت دوگانه می‌توان از مزایا و امتیازات ارائه شده در دو یا چند کشور بهره‌مند شد. تعدادی از این مزایا عبارت‌اند از:

چگونه تابعیت مضاعف بگیریم؟

گاهی دریافت تابعیت مضاعف به صورت خودکار و بدون صرف هزینه و زمان انجام می‌گیرد. مثل دریافت تابعیت مضاعف از طریق تولد؛ اما گاهی فرآیند به دست آوردن تابعیت مضاعف پیچیده و زمانبر است. بنابراین برای تحقق سریع و قانونی این امر می‌توانید از یک وکیل مهاجرت با‌تجربه و یا متخصص مهاجرت کمک بگیرید.

کدام کشور اروپایی قانون چند تابعیتی دارند؟

بسیاری از کشورهای اروپایی به افراد اجازه می‌دهند که تابعیت‌ چندگانه داشته باشند، هرچند قوانین مربوط چند تابعیتی در هر کشور ممکن است متفاوت باشد. برخی از کشورهای اروپایی که قانون چند تابعیتی دارند عبارتند از:

• فرانسه: فرانسه اجازه می‌دهد که افراد تابعیت‌های چندگانه داشته باشند، بدون اینکه تابعیت قبلی خود را از دست بدهند.
• آلمان: آلمان از سال ۲۰۲۴ تابعیت دوگانه را برای شهروندان تمامی کشورها می پذیرد.
• پرتغال: پرتغال به افراد اجازه می‌دهد که تابعیت‌های چندگانه داشته باشند و این برای کسانی که تابعیت‌های دیگری دارند یا آن را درخواست می‌کنند مشکلی ایجاد نمی‌کند.
• ایرلند: ایرلند اجازه می‌دهد که افراد تابعیت‌های چندگانه داشته باشند و افراد دارای تابعیت ایرلندی می‌توانند تابعیت کشورهای دیگر را هم پذیرفته و نگه دارند.
• اسپانیا: اسپانیا در بسیاری از موارد تابعیت‌های چندگانه را نمی‌پذیرد، مگر برای افرادی که از کشورهای خاص (مثل کشورهای آمریکای لاتین) درخواست تابعیت می‌کنند.
• سوئد: سوئد اجازه می‌دهد که افراد تابعیت‌های چندگانه داشته باشند، و این سیاست برای افرادی که تابعیت جدید می‌گیرند، تاثیر ندارد.
• بلژیک: بلژیک هم اجازه چند تابعیتی را می‌دهد و تابعیت‌های مختلف را همزمان پذیرفته است.

در بسیاری از کشورهای اروپایی دیگر هم این امکان وجود دارد، اما قوانینی که مربوط به آن هستند، ممکن است متفاوت باشد. برای مثال، برخی کشورها ممکن است شرایط خاصی را برای حفظ تابعیت‌های چندگانه، مانند مدت زمان خاص اقامت یا دلایل خاصی برای درخواست تابعیت جدید، تعیین کنند.

منابع:

• artoncapital
• investopedia

سوالات متداول