نظام آموزشی آلمان

نظام آموزشی آلمان به صورتی طراحی شده است که همراه با تاکید فراوان بر رشد و آموزش کودکان بدون داشتن هزینه اضافی بر خانواده باشد. سیستم نمره‌دهی و عبور از هر سال تحصیلی در کشور آلمان، با در نظر گرفتن استعدادها و شرایط شخص و با کمترین استرس پیش برده می‌شود که این روند با تمرکز روی استعداد‌های فردی بدون سیستم نمره‌دهی سختگیرانه است.

نظام آموزشی در آلمان تقریبا رایگان است و این کشور برای متقاضیان بین‌المللی نیز شرایط نسبتا ساده و کم‌هزینه‌ای را فراهم کرده است. از این رو، هرساله افراد بسیاری از ایران یا سراسر جهان، خواستار مهاجرت تحصیلی به آلمان هستند. زبان تحصیل در نظام آموزشی آلمان، آلمانی و گاهی انگلیسی است و ساختار نظام آموزشی این کشور بر مبنای مقاطع پیش دبستانی، دبستان، متوسطه، عالی و بزرگسال شکل گرفته است. دانشگاه های برتر آلمان از بهترین دانشگاه‌های جهان هستند و بورسیه‌های تحصیلی فراوانی نیز در این کشور وجود دارد. در ادامه با GO2TR همراه باشید تا بطور کامل نظام آموزشی آلمان از دبستان تا دانشگاه را با هم بررسی کنیم.

درصورت تمایل برای اپلای در آلمان می‌توانید همین حالا و به رایگان با کارشناسان موسسه مهاجرتی GO2TR تماس گرفته و شرایط خود را مورد ارزیابی قرار دهید.

go2tr.irgo2tr.ir

ساختار نظام آموزشی آلمان

سیستم آموزشی در نظام تحصیلی آلمان، بر اساس قوانین و مقررات قانون اساسی (Grundgesetz) عمل می‌کند. وزارتخانه‌های آموزش، علوم و امور فرهنگی، مرجع اصلی تنظیم دستورالعمل‌های آموزش و تصویب قوانین و مقررات اداری مرتبط هستند.

این وزارتخانه با همکاری مقامات فدرال و استان‌های آلمان، بر فعالیت‌های موسسات آموزشی، سازمان‌ها و بنیادها نظارت دارد. مسئولیت مسائل آموزشی در آلمان بین Länders و فدراسیون (که نقش کوچکی دارد) مشترک است. در ادامه جرئیات کامل نظام آموزشی مقاطع مختلف آلمان را با هم بررسی می‌کنیم.

سیستم آموزشی آلمان به ۵ سطح تقسیم می شود:

نظام آموزشی آلمان در مدارس

اگر فرزندان شما هنگام ورود به آلمان زیر ۱۸ سال هستند، بدون شک این سوال برای شما پیش خواهد آمد که چگونه می‌توان برای آن‌ها یک مدرسه پیدا کرد. این موضوع توسط مدیریت مدرسه و با مشورت مقامات آموزش و پرورش محلی انجام می‌شود.

به عنوان یک قاعده کلی، کودکانی که اخیراً وارد کشور شده‌اند، نمی‌توانند در کلاس‌های عادی مدرسه شرکت کنند و به‌دلیل عدم وجود مهارت زبان آلمانی، دروس آزمایشی ویژه‌ای برای آن‌ها ارائه می‌شود. هدف از این روند این است که آن‌ها در اسرع وقت در کلاس‌های عادی مدرسه ادغام شوند.

آموزش متوسطه در نظام آموزشی آلمان

آموزش متوسطه آلمانی بعد از دبستان ارائه شده و به سطح متوسطه اول “Sekundarstufe I” و متوسطه عالی “Sekundarstufe II” تقسیم می‌شود. آموزش متوسطه اول، آموزشی است که برای دانش آموزان ۱۰ تا ۱۵ یا ۱۶ سال در کلاس های ۵ یا ۷ الی ۹ و ۱۰ سال اجرا می‌شود. دروس این سطح ماهیتی کلی دارد و به عنوان آمادگی برای سطح بالای آموزش متوسطه عمل می‌کند.

تحصیلات متوسطه عالی، آموزشی است که دانش‌آموزان ۱۵ الی ۱۶ تا ۱۸ ساله که دوره متوسطه را به پایان رسانده‌اند، به منظور دریافت مدرک ورودی دانشگاه یا مدرک حرفه‌ای دریافت می‌کنند. این سطح کلیه دروس دوره متوسطه پایین را که اساس علم دانش‌آموزان شرکت کننده را تشکیل می‌دهد، از سر می‌گیرد.

ویزای دوره زبان آلمان

بهترین رشته‌های تحصیلی آلمان

مدارس متوسطه دولتی آلمان

مدارس متوسطه دولتی آلمان عبارتند از:

• دبیرستان‌های آلمانی که مدارک تخصصی را در یک حوزه تحصیلی صادر می‌کنند.
• مدارس آلمانی که بیش از یک دوره آموزشی را ارائه می‌کنند (“Schularten mit mehreren Bildungsgängen”).
• مدارس حرفه‌ای آلمان

دبیرستان‌های آلمانی ارائه‌دهنده مدارک تخصصی در یک حوزه تحصیلی

این نوع از دبیرستان‌ها در حوزه‌های مختلف اقدام به تدریس و ارائه مدرک می‌کنند. تعدادی از عناوین این دبیرستان‌ها عبارتنداز:

• Gymnasium
• Hauptschule
• Realschule

دبیرستان‌های آلمانی با بیش از یک دوره آموزشی Schularten mit mehreren Bildungsgängen

این مدارس ۲ الی ۳ موضوع مطالعه مختلف را ارائه می دهند.

مدارس حرفه ای آلمان

این مدارس درس‌های تئوری و عملی را ارائه می دهند که به عنوان یک سیستم دوگانه شناخته می‌شوند. انواع مدارس حرفه‌ای موجود در آلمان عبارتند از:

• Fachoberschule
• Berufsoberschule
• Berufsfachschule
• Berufsschule
• Berufliches Gymnasium

مدارس متوسطه خصوصی آلمان

مدارس متوسطه خصوصی آلمان به شرح زیر است:

• مدارس جایگزین “Ersatzschulen”: ارائه دروس و دوره‌های معادل با مدارس متوسطه دولتی.
• مدارس تکمیلی “Ergänzungsschulen”: تدریس دروس تکمیلی علیرغم دوره‌هایی که در مدارس متوسطه دولتی نیز ارائه می‌شود.

تحصیلات عالی در نظام آموزشی آلمان

افرادی که تحصیلات متوسطه را در آلمان یا خارج از این کشور به پایان رسانده‌اند حق ورود به تحصیلات عالی یا دانشگاه‌های آلمان را دارند. مؤسسات آموزش عالی آلمان، از استقلال برای اعطای بورس تحصیلی، تحقیقات و فعالیت‌های آموزشی برخوردار هستند. این موسسات با ارائه آموزش‌های حرفه‌ای، نیازهای بازار کار محلی و بین‌المللی را برطرف می‌کنند.

مقاطع تحصیلی در دانشگاه‌های آلمان عبارتنداز:

آموزش بزرگسال در نظام آموزشی آلمان

هنگامی که فردی در حرفه مورد علاقه خود مشغول به‌کار است، ممکن است تمایل داشته باشد که برای ارتقای سطح علمی خود مطالعات بیشتری انجام دهد. در آلمان، این روند به عنوان آموزش مداوم یا بزرگسال شناخته می‌شود و به افرادی که در حال حاضر در بازار کار این کشور مشغول به کار هستند، فرصتی برای ارتقای مهارت‌های خود می‌دهد.

معمولاً این نوع آموزش به صورت خصوصی است و توسط مدارس حرفه‌ای، موسسات شهرداری یا خصوصی، مراکز آموزش خانواده، اتحادیه‌های کارگری و موارد مشابه ارائه می‌شود.

ثبت نام در مدارس آلمان

والدین فرزند حداقل ۱۲ تا ۱۵ ماه قبل از شروع سال تحصیلی یک دعوت‌نامه از اداره آموزش (Schulamt) دریافت می‌کنند تا به آن‌ها اطلاع دهد که فرزندشان شروع به مدرسه خواهد کرد. کودک برای شروع مدرسه ابتدایی در آلمان باید ۶ ساله باشد. گاهی اوقات استثناهایی وجود دارد و کودکان کمی زودتر (در سن ۵ سالگی) یا کمی دیرتر (در سن ۷ سالگی) شروع به تحصیل می‌کنند.

بسته به محل زندگی شخص، کودک به مدرسه‌ای نزدیک به محل زندگی اش فرستاده می‌شود. این مدرسه اختصاص داده شده Einzugsschule نام دارد. برای والدین آلمانی بسیار معمول است که در مدرسه تعیین شده بمانند، زیرا اکثر اوقات دوستان بچه‌ها در یک مدرسه هستند و راه رسیدن به مدرسه کوتاه است.

شما به عنوان والدین حق دارید مدرسه دیگری را برای فرزندان خود انتخاب کنید. اما البته، بوروکراسی آلمان این کار را برای شما آسان نخواهد کرد. ابتدا باید فرزند خود را در مدرسه تعیین شده ثبت نام کنید. سپس باید درخواستی را برای «تغییر» مدارس به نام Umschulungsantrag پر کنید. شما باید یک بیانیه کوتاه بنویسید که چرا می‌خواهید مدرسه دیگری را انتخاب کنید.

بیشتر بخوانید: مدرسه بین‌المللی OWL آلمان

مدارک لازم برای ثبت نام در مدرسه

برای این ثبت‌نام کودک در مدرسه معمولا به مدارک زیر نیاز دارید:

سیستم نمره دهی در آلمان

با تکمیل دروس کلاس اول، کودکان بدون توجه به سطح دانشی که در طول این مطالعاتی کسب کرده‌اند، به طور خودکار به کلاس دوم منتقل می‌شوند. با اتمام کلاس دوم به بعد، کودکان با توجه به دانشی که در طول تحصیل به دست آورده‌اند، نمره دریافت می‌کنند. در صورت عدم موفقیت در کلاس دوم، کودکان باید یک بار دیگر دروس کلاس را تکرار کنند.

در گزارش مدرسه برای دانش آموز “Zeugnis” صادر می شود که تمام نمرات کسب شده در طول یک سال تحصیلی را نشان می‌دهد و بر اساس آن تصمیم‌گیری می‌شود که آیا کودک به کلاس بعدی می‌رود یا باید همان کلاس را تکرار کند.

پیشرفت دانش آموزان در مدارس ابتدایی آلمان بر اساس سیستم نمره دهی ۶ نمره‌ای به شرح زیر ارزیابی می‌شود:

پس از اتمام مدرسه ابتدایی آلمان هیچ امتحانی وجود ندارد. بنابراین، گواهی پایان تحصیلات ابتدایی معمولاً صادر نمی‌شود، به جز در بادن-وورتمبرگ و راینلند-فالتس. در عوض، زمانی که دانش‌آموزان یک مدرسه ابتدایی آلمانی را ترک می‌کنند، باید به «نتایج هدف Grundschule» رسیده باشند. بر این اساس گزارش سالانه تحصیل آنها در پایه چهارم و ششم صادر می‌شود.

سیستم نمره‌دهی در دانشگاه با مدارس متفاوت است و درجه‌بندی مختص خود را دارد. در جدول زیر روند نمره‌دهی برای دانشگاه در مقاطع مختلف ارائه شده است.

تقویم تحصیلی در آلمان

سال تحصیلی آلمان از اواخر آگوست تا اوایل سپتامبر شروع می‌شود و در هر یک از ۱۶ ایالت آلمان متفاوت است. حین این دوره، تعطیلاتی در تابستان، زمستان و البته تعطیلات عید پاک وجود دارد. همچنین تعدادی از تعطیلات رسمی وجود دارد که مدارس در آن روز تعطیل می‌شوند.

در آلمان، دانش آموزان مدرسه ۷۵ روز تعطیل در سال (شامل ۱۲ شنبه) دارند. این ۷۵ روز به شش دوره تعطیلات مدرسه تقسیم می‌شود. در حالی که تعطیلات پاییز، کریسمس و عید پاک معمولاً حدود دو هفته تعطیلات ثابت هستند، تعطیلات زمستانی و Whitsun ممکن است در یک سال خاص طولانی، کوتاه یا حتی لغو شوند. این موضوع بسته به این دارد که تعطیلات تابستانی در آن ایالت فدرال چقدر زود یا دیر شروع می شود.

انواع تعطیلات مدارس در آلمان

شش نوع تعطیلی مدرسه در آلمان وجود دارد که در جدول زیر ارائه شده است:

تعطیلات تابستانی در آلمان

درست مانند سیستم مدرسه، تعطیلات مدارس در آلمان نیز بسته به ایالت فدرال متفاوت است. مخصوصاً برای تعطیلات تابستانی، ۱۶ ایالت فدرال بر اساس برنامه ریزی‌های دقیق کار می کنند تا از تحمیل بار غیرقابل کنترل برا زیرساخت‌های سفر جلوگیری کنند. در حالت کلی زودترین تعطیلات تابستانی در اواسط ژوئن شروع می‌شود و دیرترین تعطیلات در اواسط سپتامبر به پایان می‌رسد.

روزهای تعطیل قابل جابجایی

در تمام ایالت‌ها (به جز برلین، هامبورگ، نیدرزاکسن و بایرن)، به مدارس آلمان و مدارس بین‌المللی این اختیار داده شده است که به دلخواه خود چندین روز تعطیلات اضافی در سال تعیین کنند.

بسته به موقعیت مکانی، این روزهای تعطیل اضافی ممکن است در حوالی تعطیلات عمومی اضافه شوند (به اصطلاح «روزهای پل» (Brückentage). به عنوان مثال، اگر تعطیلات عمومی در پنج‌شنبه یا سه‌شنبه باشد، جمعه یا دوشنبه تعطیل می‌شود تا اجازه داده شود یک آخر هفته طولانی به وجود آید).

هزینه های تحصیل در نظام آموزشی آلمان

هزینه شهریه یکی از اصلی ترین مواردی است که متقاضیان بین المللی هنگام انتخاب مقصد تحصیلی در خارج از کشور به آن توجه می کنند. هزینه های تحصیل بسته به کشور و موسسات آموزشی در همان کشور متفاوت است.

هزینه مدارس ابتدایی و متوسطه آلمان

در کشور آلمان مدارس دولتی ارائه‌دهنده آموزش ابتدایی و متوسطه برای شهروندان آلمانی رایگان هستند. با این حال، ممکن است از والدین خواسته شود که در فعالیت‌های فوق‌برنامه، مانند سفرهای مدرسه و گشت‌وگذار، مشارکت کنند. معمولاً برای خانواده‌هایی که درآمد کمتری دارند یارانه و کمک هزینه در نظر گرفته می‌شود.

هزینه مدارس خصوصی آلمان

به دلیل الزام قانونی مبنی بر عدم تبعیض بین خانواده‌های مرفه و کمتر مرفه، مدارس خصوصی در آلمان تمایل دارند هزینه‌های نسبتاً مناسب دریافت کنند و طرح‌های بورس تحصیلی مختلفی را نیز ارائه دهند.

بودجه مدارس خصوصی و جایگزین از طریق ترکیبی از یارانه‌های دولتی و جمع آوری کمک‌های مالی تامین می‌شود. میزان هزینه‌ای که مدارس خصوصی می‌توانند دریافت کنند، توسط مقامات آموزشی در هر ایالت فدرال تعیین می‌شود و بسته به مکان متفاوت است. به عنوان مثال، در نوردراین وستفالن، دریافت هزینه برای تحصیل ممنوع است و مدارس خصوصی بودجه بیشتری دریافت می‌کنند.

هزینه‌های مدرسه ممکن است تا حدی از اظهارنامه مالیات بر درآمد سالانه والدین نیز کسر شود. همه اینها نشان دهنده این است که مدارس خصوصی در آلمان به طور کلی بسیار مقرون به صرفه‌تر از سایر مدارس خصوصی در اروپای غربی هستند.

هزینه های مدارس بین المللی در آلمان

مدارس بین‌المللی همیشه مشمول قوانین مشابه مدارس خصوصی در مورد شهریه نیستند. بنابراین، آن‌ها بودجه دولتی دریافت نمی‌کنند و در هزینه‌هایی که می‌گیرند نسبتا آزاد هستند. هزینه دقیق بستگی به مدرسه و کلاس تحصیلی فرزند شما دارد که از ۲۵۰۰ تا ۲۵ هزار یورو در سال متغیر است. در جدول زیر جزئیات هزینه برخی مدارس آلمان بررسی شده است.

هزینه تحصیل در دانشگاه های آلمان

هزینه تحصیل در دانشگاه‌های آلمان تنها شامل هزینه‌های ترمی است. هزینه‌های ترمی در بازه ۶۲ الی ۳۷۰ یورو قرار می‌گیرد؛ اما دانشگاه‌های واقع در ایالت بادن-وورتمبرگ شهریه ۱۵۰۰ یورو در ترم را برای دانشجویان بین‌المللی لحاظ کرده‌اند. تحصیل در دانشگاه‌های خصوصی در آلمان نیاز به پرداخت شهریه دارد. شهریه دانشگاه‌های خصوصی آلمان از ۵۰۰۰ الی ۳۲۰۰۰ یورو است.

بیمه سلامت متقاضیان بین‌المللی در نظام آموزشی آلمان

اگر دانشجوی بین‌المللی هستید، طبق قانون موظف به دریافت بیمه درمانی دانشجویی در آلمان خواهید بود. بسته به سن و سطح تحصیل شما، دو نوع طرح بیمه درمانی آلمانی وجود دارد که بیمه سلامت عمومی یا بیمه درمانی خصوصی است.

به طور خلاصه، اگر شما یک دانشجوی کارشناسی یا کارشناسی ارشد زیر ۳۰ سال هستید، واجد شرایط بیمه سلامت عمومی هستید. اما اگر شرایط زیر را داشته باشید باید بیمه درمانی خصوصی در آلمان دریافت کنید:

هزینه بیمه درمانی برای دانشجویان بین المللی از ۱۰۵.۸ یورو تا ۱۱۱.۷۵ یورو در ماه به صورت بیمه درمانی قانونی است. بیمه درمانی آلمان برای دانشجویان (صرف نظر از دولتی یا خصوصی بودن) موارد زیر را پوشش می دهد:

برخی از شرکت‌ها ممکن است پوشش اضافی و هزینه کمی بالاتر ارائه دهند، مانند بیمه مسافرتی بین‌المللی و بیمه مسئولیت، پوشش پیشگیری از بارداری یا مراقبت‌های اضافی دندانپزشکی و غیره.

منابع

• studying-in-germany
• make-it-in-germany

سوالات متداول