بورسیه تحصیلی و روش های دریافت آن

آخرین ویرایش در 9 مرداد 1402 ، نویسنده : سارا حقگو

زمان مطالعه: 10 دقیقه

بسیاری از افراد، علاقه‌مند به تحصیل در خارج از کشور هستند، بالا رفتین قیمت ارز و هزینه‌های سرسام‌آور زندگی سبب شده تا اکثر داوطلبان تلاش کنند تا با اخذ بورس تحصیلی در خارج از کشور ادامه تحصیل دهند. شما با اخذ بورسیه تحصیلی می‌توانید به‌صورت رایگان یا کم هزینه در کشور مورد نظرتان تحصیل خود را به اتمام رسانده و در ادامه به آنجا مهاجرت کنید!

اگر علاقه‌مند به مهاجرت به خارج از کشور هستید، موسسه GO2TR در این پروسه به طور کامل شما را همراهی خواهد کرد. همچنین می‌توانید با تماس تلفنی رایگان در هر ساعت از شبانه‌روز یا با رزرو وقت مشاوره تخصصی از راهکارهای و راهنمایی‌ مشاوران بهره‌مند شوید. در این مطلب قصد داریم شما را با صفر تا صد آشنایی با بورسیه تحصیلی و شرایط اخذ آن آشنا کنیم!

بورسیه تحصیلی چیست؟

بورسیه تحصیلی کمک هزینه‌های مالی هستند که بر اساس معیارها و فاکتورهای مختلفی به دانشجویان و دانش‌آموزان از طرف نهادهای خصوصی و دولتی اعطا می گردد. انواع بسیار مختلفی از بورسیه‌های تحصیلی برای دانشجویان و دانش‌آموزان تعریف می‌شود که هر کدام بسته به شایستگی‌ها و نیازهای مختلف آنها برای آنها در نظر گرفته می‌شود. البته در برخی مواقع تفاوت‌هایی هم بین بورسیه تحصیلی و کمک هزینه مالی تحصیلی قائل می‌شوند.

بورسیه‌های تحصیلی، معمولا توسط دانشگاه‌ها، ‌دولت‌ها،‌ افراد خیر و موسسات نیکوکاری و علمی ارائه می‌شوند تا فرصت تحصیل قشر‌های مختلف دانشجویان از هر کشوری فراهم شده و تحصیل از دانشجویان کم درآمد دریغ نشود.

انواع بورسیه های تحصیلی

انواع بسیار زیادی از بورسیه تحصیلی وجود دارد، شاید بتوان ادعا نمود که به تعداد دانشگاه‌های مختلفی که در جهان وجود دارد، بورسیه‌های تحصیلی‌ مختلفی نیز وجود دارد که در اختیار دانشجویان و دانش‌آموزان قرار می‌گیرد. البته بسیاری از این بورسیه‌های تحصیلی ساختار کلی مشابهی دارند اما طبق برنامه‌های مختلف در دانشگاه‌های مختلف جهان ارائه می‌شوند.

شرایط اخذ این بورسیه‌های تحصیلی نکته تعیین کننده‌ای است که در نام‌گذاری و تقسیم‌بندی این بورسیه‌ها مهم تلقی می‌شود.

به طور کلی بورس تحصیلی را می‌توان به ۳ دسته کلی تقسیم‌بندی کرد. در دسته اول دانشجویان قادرند بدون انجام هیچ گونه فعالیتی بورس تحصیلی خود را دریافت کنند، دانشجویان در دسته دوم باید در کنار تحصیل خود فعالیت‌های جانبی دیگری نیز انجام دهند و نوع آخر هم بورسیه‌های تشویقی است که در ادامه قصد داریم به شرح این ۳ دسته بپردازیم.

بورس تحصیلی بدون انجام فعالیت های جانبی

بورس‌های تحصیلی بدون انجام فعالیت جانبی در انواع مختلفی ارائه می‌شود عمدتاً در این نوع بورس، هزینه‌های تحصیل متقاضیان و حتی تمامی هزینه‌های زندگی شخص به طور کامل پوشش داده می‌شود.

بورسیه فول فاند Full Fund

بورسیه تحصیلی فول فاند نوعی از بورسیه تحصیلی است که دانشگاه‌های معتبر جهان برای پیدا کردن استعدادهای شگرف در رشته‌های مختلف در اختیار دانشجویان مستعد قرار می‌دهد. ویژگی‌های ممتازی که در بورسیه تحصیلی برای دانشجویان فراهم خواهد بود، استفاده از امکانات کامل رفاهی و زندگی در کشور مقصد خواهد بود.

در این نوع از بورسیه تحصیلی دانشجویان به طور کامل از پرداخت شهریه دانشگاهی معاف خواهند بود. امکانات سکونتی رایگان در اختیار دانشجویانی که از این نوع بورسیه تحصیلی استفاده می‌نمایند قرار می‌گیرد. حقوق ماهانه برای این نوع از بورسیه تحصیلی به دانشجویان پرداخت می‌شود.

دانشگاه‌ها حتی در این نوع از بورسیه تحصیلی شغل بعد از اتمام دوره تحصیلی را نیز برای دانشجویان مستعد تضمین می‌کنند و امکانات لازم برای تحقیقات و آزمایش‌ها مختلف نیز در اختیار آنها قرار می‌گیرد. این نوع از بورسیه تحصیلی به تعداد محدود هر ساله در دانشگاه های مختلف جهان ارائه می‌شود.

دانشگاه‌های کشورهای آمریکا، چین، ژاپن و برخی از دانشگاه‌های اروپایی معمولا از جمله دانشگاه‌هایی هستند که این نوع بورسیه تحصیلی را در اختیار دانشجویان بین المللی قرار می‌دهند. دقت کنید که فلسفه ارائه چنین بورسیه تحصیلی در دانشگاه‌های بزرگ و معتبر کشف استعدادهای مهم و بزرگ در رشته‌های مختلف است. دانشجویانی که تمایل به استفاده از چنین بورسیه تحصیلی را دارند باید از رزومه علمی بسیار بالایی برخوردار بوده و استعداد بسیار خوبی نیز در رشته خود دارا باشند.

یکی از دانشگاه‌هایی که هر ساله این نوع از بورسیه تحصیلی را در اختیار دانشجویان کشورهای مختلف قرار می دهد، دانشگاه استنفورد آمریکا است.

بورسیه پارشال فاند Partial Fund

بورسیه تحصیلی پارشال فاند نوع دیگری از بورس‌های تحصیلی تنها شامل بخشی از هزینه‌های تحصیل دانشجویان می‌شود که به صورت درصدی یا نقدی به آنها تعلق گیرد. مزایا این نوع بورسیه متفاوت است، به عنوان مثال افرادی که موفق به دریافت این نوع بورسیه می‌شوند می توانند ۵۰ درصد از هزینه‌های کلی خود را به صورت نقدی از دانشگاه دریافت کنند.

گفتنی است این نوع بورسیه‌ها کلیه هزینه‌های متقاضیان را پوشش نمی‌دهد اما کمک شایانی در جهت کاهش هزینه های تحصیل دانشجویان خواهد کرد. علاوه بر بورس‌های عنوان شده، برخی از بورس‌های تحصیلی دارای مدت زمان مشخصی هستند و دانشجویان می‌بایست پس از اتمام زمان مورد نظر آنرا تمدید نمایند. اما این نکته قابل ذکر است که دانشجویان نیازی به باز پرداخت آن ندارند و فعالیتی در قبال آن انجام نخواهند داد.

بورسیه های مبتنی بر شایستگی (فلوشیپ)

این بورسیه‌ها از رایج‌ترین انواع بورسیه‌ها هستند و معمولاً توسط سازمان‌های خصوصی و همچنین موسسات دولتی یا مستقیماً از دانشگاهی که قصد تحصیل در آن را دارید اعطا می‌شود. اکثر دارندگان بورسیه‌های مبتنی بر شایستگی با در نظر گرفتن عملکرد تحصیلی و همچنین فعالیت‌های فوق برنامه مانند تعهد داوطلبانه یا تجربه کاری انتخاب می‌شوند.

با فلوشیپ‌های ویژه‌ای نیز وجود دارد که کمتر بر روی رزومه آکادمیک تمرکز می‌کنند، اما برای مثال بیشتر بر روی توانایی‌های هنری، ورزشی یا موسیقی شما تمرکز می‌کنند. بسیاری از بورسیه‌های مبتنی بر شایستگی بدون توجه به نیاز مالی شما به عنوان متقاضی دریافت آن‌ها اعطا می‌شوند.

جایزه یا Awards

بورسیه‌های Awards، معمولا بورسیه یکبار مصرف هستند و معیارهای انتخاب متفاوتی نیز دارند. این بورسیه‌ها می‌توانند بر اساس دانشگاه، استعداد رهبری، استعداد ورزش یا نیاز مالی به متقاضیان تعلق بگیرد. جوایز قابل تمدید نیستند، اما می‌توان چندین جایزه را در یک ترم دریافت کرد. توجه داشته باشید که جوایز همیشه مالی نیستند و می‌توانند به صورت کتاب، ثبت نام در کنفرانس، یا حتی لوازم دانشگاه برای ترم آینده ارائه شوند.

وام تحصیلی

وام تحصیلی مبلغی است که برای تأمین مالی هزینه‌های تحصیلی به دانشجویان تعلق می‌گیرد. وام‌های تحصیلی برای پوشش هزینه‌های شهریه، کتاب و لوازم و هزینه‌های زندگی در زمانی که وام گیرنده در حال تحصیل است در نظر گرفته شده است. پرداخت‌ها اغلب در زمان تحصیل و بسته به ارگان وام دهنده، برای یک دوره شش‌ماهه قابل تمدید است.

معافیت شهریه

معافیت شهریه، نوعی از وام یا بورسیه تحصیلی نیست و بسته به دانشگاه میتواند تمام یا قسمتی از شهریه تحصیلی را در برگیرد.

بورس های تحصیلی همراه با انجام فعالیت

این نوع بورسیه کمک هزینه تحصیلی است که در قبال فعالیت‌های انجام شده از سوی دانشجو به وی تعلق می‌گیرد. به صورت کلی در این نوع بورس‌های تحصیلی اگر دانشجو فعالیتی انجام ندهد هیچ مبلغی به او پرداخت نخواهد شد، در ادامه با انواع مختلف این بورس تحصیلی بیشتر آشنا خواهیم شد.

• دستیار تدریس یا TA
• دستیار تحقیق RA
• کارآموزی

دستیار تدریس یا TA

TA دستیار تدریس یک استاد است. این شغل مستلزم کمک به دانشجویان، درجه‌بندی مقالات، تدریس در کلاس‌های کارشناسی، آماده‌سازی کلاس‌ و سخنرانی‌ها برای دانشجویان مقطع کارشناسی، برگزاری امتحانات و کمک به استاد در فعالیت‌های روزمره و کارهای مرتبط است. 

دستیار تحقیق RA

اکثر اساتید در حال کار بر روی یک پروژه تحقیقاتی هستند که برای آن به کمک دانشجویان مشتاق نیاز دارند. دستیار پژوهشی یک استاد عموماً به معنای فردی برای راه‌اندازی آزمایشگاه، نوشتن مقالات تحقیقاتی، انجام آزمایش‌ها و ارائه یافته‌ها و نتیجه‌گیری‌های آنهاست.

کارآموزی

 دوره کارآموزی بسته به دانشگاه و ماهیت کار می تواند از یک ماه تا شش ماه طول بکشد. انجام دوره های کارآموزی به دانشجویان کمک می کند تا پس از اتمام تحصیلات عالی، پورتفولیو خود را بسازند و شغل خود را تضمین کنند. برخلاف بورسیه ها و کمک هزینه های تحصیلی، دوره های کارآموزی هیچ گونه مزایای مالی برای دانشجویان ارائه نمی دهد. آنها صرفا برای کمک به دانش آموزان در یادگیری، تقویت مهارت های صنعت، کسب تجربه و آماده شدن برای صنعت طراحی شده اند

بورسیه های دولتی

به غیر از ارائه کمک هزینه‌ها و وام‌های دانشجویی، دولت (اعم از محلی، ایالتی یا فدرال) در هر کشور بورسیه‌های تحصیلی را نیز ارائه می‌دهد. این گزینه‌ها در کشورهای مختلف متفاوت است، بنابراین شرایط لازم جهت واجد شرایط بودن برای این نوع کمک نیز متفاوت خواهد بود.

مراحل اخذ بورسیه تحصیلی

هنگامی که بورسیه تحصیلی در خارج از کشور را پیدا کردید که می توانید برای آن درخواست دهید، شروع به تهیه مدارک خود کنید. درخواست برای بورسیه تحصیلی به صورت زیر است:

مدارک مورد نیاز برای درخواست بورسیه

مدارک مورد نیاز برای دریافت انواع بورسیه تحصیلی  در هنگام ادامه تحصیل در بسیاری از دانشگاه‌های معتبر جهان، بسته به نوع بورسیه تحصیلی است که شما اقدام به ثبت‌ نام برای دریافت آن می‌کنند.

• فرم درخواست بورسیه
• کپی پاسپورت یا شناسنامه
• کپی از ریز نمرات دبیرستان یا دیپلم
• مدرک زبان
  • برای زبان انگلیسی می تواند: آیلتس، تافل یا آزمون‌های کمبریج باشد.
  • اسپانیایی: DELE
  • فرانسوی: DELF یا DALF
  • آلمانی: DSH، TestDaF، OSD
• توصیه‌نامه و انگیزه‌نامه
• CV و رزومه
• نمرات آزمون های استاندارد (SAT, ACT, GRE)
• معدل بالای ۱۷
• تایید دانشجو از سوی استاد راهنما (Supervisor)
• برگه عدم سو پیشینه (برای برخی از دانشگاه‌ها)

رزومه شما در واقع معرف سطح علمی و توانایی‌های شما است و تاثیر به سزایی در نتیجه پذیرش بورسیه خواهد داشت. بنابراین لازم است تا آن را به صورت کاملا حساب شده و با مشورت مشاوران موسسه مهاجرتی GO2TR تکمیل کنید.

توجه داشته باشید تا تمام مدارکی که از شما خواسته می شود را تهیه کنید تا دچار مشکل نشوید.اگر مدرکی را ندارید حتما به پشتیبانی دانشگاه اطلاع دهید تا بتوانید معادل آن را تهیه کنید و یا بدون ارائه آن مدرک پرونده خود را تکمیل کنید.

شرایط لازم برای دریافت بورسیه تحصیلی

یکی از رایج‌ترین مواردی که پیش روی متقاضیان قرار دارد چگونگی افزایش شانس دریافت بورس تحصیلی است. فرآیند اخذ بورس تحصیلی کاملاً جنبه رقابتی دارد. از مهم ترین فاکتور‌های مؤثر در این امر می توان به معدل بالا، مقالات و نمره زبان و … اشاره کرد.

• سن داوطلب اخذ بورسیه تحصیلی: یکی از شرایط ضروری سن مناسب است. هرچقدر شما کم سن و سال تر باشید برای دریافت بورسیه تحصیلی در دوره کارشناسی شانس بیشتری دارید. برای تحصیل در دوره کارشناسی ارشد، سن مناسب به منظور بورس شدن ۲۴ سال و برای دوره دکترا تقریبا ۳۰سال است.
• تحصیل در دانشگاه های معتبر: معمولاً دانشگاه‌های هر کشور بر اساس استانداردهای جهانی، دانشگاه های طراز اول و برتر دیگر کشورها را می‌شناسند و در امتیاز بندی خود برای آن‌ها امتیاز ویژه‌ای قائل‌اند. از این رو تحصیل در دانشگاه‌های معتبر می‌تواند نقش مهمی در جهت اخذ بورسیه از دانشگاه مورد نظر داشته باشد.
• ارائه مقالات بین المللی (ISI) و طرح های تحقیقاتی: بدون شک ارائه مقالات بین‌المللی و چاپ شده در ژورنال‌های معتبر با درجه کیفی بالا شانس دانشجویان بین‌المللی را برای دریافت بورسیه از سوی دانشگاه مورد نظر به شکل محسوسی افزایش می‌دهد. همچنین ارائه رزومه تحقیقاتی و پژوهشی مرتبط با رشته تحصیلی بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
• معدل و مدرک زبان: شرط معدل معمولاً یکی از مدارک اصلی و الزامی مورد نیاز برای دریافت بورسیه تحصیلی است. معمولاً افرادی که دارای معدل الف (بالای ۱۷) است از شانس بیشتری برای دریافت بورسیه برخوردار خواهند بود. از دیگر مدارک اصلی مورد نیاز دانشجویان برای دریافت بورسیه تحصیلی مدرک زبان مورد نیاز است، مدرک زبان مورد نیاز بسته به مقطع تحصیلی و قوانین دانشگاه متفاوت خواهد بود، ولی به طور کلی معمولاً آیلتس ۷ به بالا مورد نیاز است.
• ثبت اختراع: در صورتی که فرد اختراعی را در کشور خود و یا دیگر کشورها به ثبت رسانده باشد، می‌تواند اختراع خود را در غالب رزومه تحویل دهد این موضوع تاثیر بسیار مثبتی برای اخذ بورس تحصیلی خواهد داشت.
• شرکت در دوره ها، کنفرانس ها، همایش ها و کارگاه های آموزشی: اگر فردی مدارکی دال بر شرکت در دوره‌ها و کنفرانس های علمی، عملی و آموزشی داشته باشد و علاقه خود را به رشته درخواستی وی نشان دهد، این مورد در روند پروسه پذیرش و اخذ بورس تحصیلی او تاثیرگذار خواهد بود.
• تعامل با اساتید: یکی از عوامل تاثیرگذار در دریافت بورسیه تحصیلی، تعامل با اساتید هدف در دانشگاه مقصد است. اساتید دانشگاه‌ها بر اساس بودجه‌های محدودی که سالانه به آنها اختصاص پیدا می‌کند، دانشجویان مستعد را انتخاب و جذب می‌کنند. اگر تمایل دارید در زمینه خاص با استاد راهنما تعامل داشته و بورسیه دریافت کنید. حتماً یک پروپوزال تحقیقاتی مطلوب آماده و برای اساتید ارسال کنید.

تفاوت بین کمک مالی و بورس تحصیلی

کمک‌های مالی معمولا بر اساس نیاز مالی اعطا می‌شود و توسط دولت، کالج‌ها و دانشگاه‌ها ارائه می‌شود. بورسیه‌ها بیشتر بر اساس شایستگی تحصیلی، توانایی‌های ورزشی یا سایر دستاوردها اعطا می‌شوند و می‌توانند توسط سازمان‌های مختلف ارائه شوند. این بدان معناست که دانشجویان خانواده‌های کم درآمد بیشتر واجد شرایط دریافت کمک مالی هستند. در مقابل، دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی یا ورزشی با احتمال بیشتری واجد شرایط دریافت بورسیه هستند.

 دانش آموزانی که کمک مالی دریافت می‌کنند ممکن است مجبور شوند پول دریافتی خود را بعد از اتمام تحصیل خود، پس دهند. در حالی که دانشجویانی که بورسیه تحصیلی دریافت می‌کنند، نیازی به بازپرداخت بورسیه نیستند. کمک‌های مالی به طور کلی بیشتر از بورسیه‌ها در دسترس است. این به این دلیل است که کمک‌های مالی اغلب توسط دولت یا کالج‌ها و دانشگاه‌ها تامین می‌شود.

در آخر نیز کمک‌های مالی معمولاً می‌تواند هزینه‌های آموزشی مختلف از جمله شهریه، اتاق و غذا، کتاب و لوازم را پوشش دهد. اما بورسیه‌ها ممکن است به هزینه‌های خاصی مانند شهریه یا هزینه‌ها محدود شوند.

شما می‌توانید از طریق رزرو آنلاین جلسه مشاوره مهاجرتی در سریع‌ترین زمان ممکن با کارشناسان ما در ارتباط باشید.

سوالات رایج درباره‌ بورسیه تحصیلی