تاریخچه بانک جهانی؛ در قرن گذشته عملکرد بانک جهانی چگونه بوده است؟

تاریخ انتشار: ۴ سال پیش

بانک جهانی یک موسسه مالی بین‌المللی است که به‌منظور پیگیری پروژه‌های سرمایه، وام و کمک‌های مالی به دولت‌های کشورهای فقیر ارائه می‌دهد. حوزه فعالیت بانک جهانی، ریشه‌کن کردن فقر و گرسنگی شدید، دستیابی به آموزش ابتدایی جهانی، ارتقاء برابری جنسیتی، کاهش مرگ‌ومیر کودکان، بهبود سلامت مادران، مبارزه با اچ آی وی / ایدز، مالاریا و سایر بیماری‌ها، اطمینان از پایداری محیط‌ زیست، توسعه مشاركت جهانی برای توسعه است.

بانک بین‌المللی بازسازی و توسعه (IBRD) که معمولاً از آن به‌عنوان بانک جهانی یاد می‌شود، یک مؤسسه مالی بین‌المللی
است که اهداف آن شامل کمک به توسعه سرزمین کشورهای عضو آن، ترویج و تکمیل سرمایه‌گذاری‌های
خارجی و ترویج رشد بلندمدت در معاملات بین‌المللی است. ساختمان گروه بانک جهانی در
واشنگتن دی سی است. بانک جهانی در دسامبر سال ۱۹۴۵ در اجلاس پولی و مالی
سازمان ملل در برتون وودز، نیوهمپشابر تأسیس شد. این کار در ژوئن سال ۱۹۴۶ افتتاح شد و
به بازسازی کشورهایی که در جنگ جهانی دوم ویران‌شده بودند، کمک کرد. ا

از دهه ۱۹۶۰ بانک جهانی
تمرکز خود را از کشورهای پیشرفته صنعتی به کشورهای درحال‌توسعه جهان سوم منتقل
کرده است.

بانک جهانی یک موسسه مالی بین‌المللی است که به‌منظور پیگیری پروژه‌های سرمایه، وام و کمک‌های مالی به دولت‌های کشورهای فقیر ارائه می‌دهد. این سازمان از دو نهاد تشکیل‌شده است: بانک بین‌المللی بازسازی و توسعه (IBRD) و انجمن بین‌المللی توسعه (IDA). هدف و شعار اخیر بانک جهانی کاهش فقر است. از نوامبر 2018، بزرگ‌ترین گیرنده وام‌های بانک جهانی، هند (859 میلیون دلار در سال 2018) و چین (370 میلیون دلار در سال 2018) از طریق وام‌های IBRD بود.

گروه بانک جهانی یک خانواده گسترده است که شامل پنج سازمان بین‌المللی بانام‌های: بانک بین‌المللی بازسازی و توسعه (IBRD) با ۱۸۶، انجمن توسعه بین‌المللی (IDA) با 169 عضو، شرکت مالی بین‌المللی (IFC) با 182 عضو، آژانس ضمانت، سرمایه‌گذاری چندجانبه (MIGA) 175 عضو و مرکز بین‌المللی حل اختلافات سرمایه‌گذاری (ICSID) با 144 عضو است. سازمان مادر بانک جهانی، نام جمعی است که به دو سازمان IBRD و IDA اطلاق داده می‌شود.

تاریخچه بانک جهانی

هری دکستر وایت و جان مینارد کینز، بنیان‌گذاران بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول هستند. بانک جهانی در اجلاس برتون وودز در سال 1944 به همراه صندوق بین‌المللی پول (IMF) ایجاد شد. بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول هر دو در واشنگتن، D.C مستقر هستند و از نزدیک با یکدیگر همکاری می‌کنند. اگرچه نماینده بسیاری از کشورها در اجلاس برتون وودز بودند، اما ایالات‌متحده و انگلیس قدرتمندترین حضور را داشتند و بر مذاکرات مسلط بودند. هدف از تأسیس بانک جهانی تأمین وام‌های موقت به کشورهای کم‌درآمد بود که قادر به گرفتن وام تجاری نبودند.

1944-1974

بانک جهانی در نخستین سال‌های فعالیت خود، به دو دلیل شروع کندی داشت: کمبود بودجه و مبارزات رهبری (بین مدیر اجرایی ایالات‌متحده و رئیس این سازمان). با اجرای طرح مارشال در سال 1947، بسیاری از کشورهای اروپایی دریافت کمک از منابع دیگر را آغاز کردند. در مواجهه با این رقابت، بانک جهانی تمرکز خود را به سمت کشورهای غیراروپایی سوق داد. تا سال 1968، وام‌های آن برای ساخت کارهای زیرساختی، ازجمله بندرگاه‌ها، سیستم‌های بزرگراه و نیروگاه‌ها اختصاص داده‌شده بود که درآمد کافی برای ایجاد یک کشور وام‌گیرنده برای بازپرداخت وام اختصاص می‌داد.

در سال 1960، انجمن بین‌المللی توسعه (برخلاف صندوق سازمان ملل به نام SUNFED) تشکیل شد و به کشورهای درحال‌توسعه وام داد. قبل از سال 1974، وام‌های بازسازی و توسعه‌ای که توسط بانک جهانی ارائه‌شده بود، نسبتاً اندک بود. محافظه‌کاری مالی حکم می‌کرد که برنامه‌های وام باید معیارهای سخت‌گیرانه را رعایت کنند.

اولین کشوری که وام بانک جهانی را دریافت کرد فرانسه بود. رئیس وقت بانک در این زمان، جان مک کلوی، فرانسه را بر دو متقاضی دیگر یعنی لهستان و شیلی انتخاب کرد. وام به مبلغ 250 میلیون دلار، نیمی از مقدار درخواست شده و با شرایط سخت همراه بود. علاوه بر این، قبل از تصویب وام، وزارت امور خارجه ایالات‌متحده به دولت فرانسه گفته بود كه ابتدا باید اعضای دولت او که با حزب کمونیست در ارتباط هستند، حذف شوند. دولت فرانسه دولت ائتلاف کمونیست – به‌اصطلاح سه‌جانبه – را رعایت و حذف کرد. طی چند ساعت، اعطای وام به فرانسه تصویب شد.

1974-1980

از سال 1974 تا 1980 این بانک تمرکز خود را بر تأمین نیازهای اساسی مردم جهان درحال‌توسعه متمرکز کرد. میزان وام و تعداد وام‌گیرندگان بسیار افزایش یافت، زیرا اهداف وام از زیرساخت به خدمات اجتماعی و سایر بخش‌ها گسترش یافت.

این تغییرات را می‌توان به رابرت مک نامارا که در سال 1968 توسط لیندون ب. جانسون به ریاست منصوب شد، نسبت داد. یکی از نتایج دوره وام برای کاهش فقر، افزایش سریع بدهی جهان سوم بود. از سال 1976 تا 1980، بدهی‌های جهان درحال‌توسعه با متوسط ​​نرخ سالانه 20٪ افزایش یافت.

1980-1989

آلدن دبلیو کلوزن در سال 1980 توسط نامزد رئیس‌جمهور ایالات‌متحده جیمی کارتر جانشین مک نامارا شد. به دلیل انتقاد از بودجه توسعه، دولت‌های جهان سوم به‌عنوان “دولت‌های اجاره‌ای” شناخته‌شده بودند.

در طول دهه 1980، این بانک بر وام دادن به خدمات بدهی جهان سوم و سیاست‌های تعدیل ساختاری که برای ساده‌سازی اقتصاد کشورهای توسعه‌یافته طراحی‌شده بود، تأکید کرد. یونیسف در اواخر دهه 1980 گزارش داد كه برنامه‌های تعدیل ساختاری بانک جهانی مسئول كاهش سطح بهداشتی، تغذیه‌ای و آموزشی برای ده ها میلیون کودک در آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا بوده است.

1989 – تا حال حاضر

بانک جهانی از سال 1989، در پاسخ به انتقاد شدید از سوی بسیاری از گروه‌ها، ازجمله گروه‌های محیط‌زیست و سازمان‌های مردم‌نهاد، در پی جبران اثرات گذشته از سیاست‌های توسعه خود، شروع به کار کرد. همچنین آژانس اجرایی را مطابق با پروتکل‌های مونترال، تشکیل داد. در این آژانس برای جلوگیری از تخریب لایه‌ی ازن در جو زمین، تولید 95٪ از مواد شیمیایی تخریبگر را متوقف کرد. علاوه بر این بانک جهانی، سیاست‌های مختلف دیگری را اجرا کرده است. به‌عنوان‌مثال، در سال 1991 این بانک اعلام كرد كه برای محافظت در برابر جنگل‌زدایی، به‌ویژه در آمازون، هیچ پروژه ورود به سیستم تجاری یا زیرساخت‌هایی كه به محیط‌زیست آسیب برساند را تأمین نمی‌کند.

سازمان بانک جهانی و ساختار آن

سازمان بانك جهانی متشكل از هیئت دولت، هيئت مدير اجرايي و كميته مشورت، كميته وام و ریاست و ساير كاركنان است. تمام اختیارات بانک به هیئت‌رئیسه واگذارشده است که عالی‌ترین نهاد سیاست‌گذاری بانک است. این هیئت شامل یک فرماندار و یک فرماندار جایگزین است که توسط هر کشور عضو به مدت پنج سال تعیین می‌شود. به‌طور سنتی، بر اساس تفاهم ضمنی بین ایالات‌متحده و اروپا، رئیس بانک جهانی همیشه از کاندیداهای معرفی‌شده توسط ایالات‌متحده انتخاب می­شد و مدیرعامل صندوق بین‌المللی پول همیشه یك اروپایی بود.

در سال 2012 برای اولین بار دو شهروند غیر آمریکایی نامزد شدند. در 23 مارس 2012، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده باراک اوباما اعلام کرد که ایالات‌متحده جیم یونگ کیم را به‌عنوان رئیس بعدی بانک معرفی می‌کند. جیم یونگ کیم در 27 آوریل 2012 انتخاب شد و برای یک دوره 5 ساله دوم در سال 2017 مجدداً انتخاب شد. وی اعلام کرد که از 1 فوریه 2019 استعفا خواهد داد. کریستالینا جورجیوا، مدیرعامل سابق بانک جهانی، به‌طور موقت جایگزین وی شد.

حوزه‌های فعالیت بانک جهانی

بانک جهانی خود را یک موسسه مالی منحصربه‌فرد می‌داند که برای کاهش فقر و حمایت از توسعه اقتصادی برنامه‌هایی را ایجاد می‌کند. بانک جهانی به دولت‌های واجد شرایط وام‌های کم‌بهره، اعتبارات صفر و کمک‌های مالی ارائه می‌دهد. بانک جهانی برای تحقق اهداف خود در موارد مختلفی (ریشه‌کن کردن فقر و گرسنگی شدید، دستیابی به آموزش ابتدایی جهانی، ارتقاء برابری جنسیتی، کاهش مرگ‌ومیر کودکان، بهبود سلامت مادران، مبارزه با اچ آی وی / ایدز، مالاریا و سایر بیماری‌ها، اطمینان از پایداری محیط‌زیست، توسعه مشاركت جهانی برای توسعه) مشغول به فعالیت است.

برای اطمینان از اینکه عملکردهای تأمین‌شده توسط بانک جهانی این اهداف را به خطر نمی‌اندازد بلکه در مسیر تحقق آن‌ها حرکت می‌کند، حراست‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و قانونی تعریف‌شده است. بااین‌حال، این حراست‌ها به‌طور کامل عملی نشده‌اند. در نشست سالانه بانک جهانی در توکیو 2012، بازبینی این اقدامات حفاظتی آغاز شد که مورد استقبال چندین سازمان جامعه مدنی قرار گرفت.

در مجله GO2TR می توانید مطلب “سرویس پرداخت پی پال؛ راه حل پرداخت ارزی ایرانی ها” را مطالعه کنید.

مشاوره پرداخت مالیات در فرانسه

موسسه مهاجرتی GO2TR با کادری مجرب و کارشناس‌های مهاجرتی در انواع روش‌های مهاجرت به خارج، اعم از تحصیلی، کاری و سرمایه گذاری خدمات مشاوره ارائه می‌دهد. جلسات تخصصی مشاوره گوتوتی آر مسیر مهاجرت را با توجه به شرایط اختصاصی شما، هموار می‌کنند.

منابع:

درباره بانک جهانی